3220342781

12 1. Finanse międzynarodowe - zakres oraz cel rozważań

Treść prawa jednej ceny poznamy w podrozdziale 1.3. Niestety, przez ekonomistów jest traktowane jako aksjomat. Prawo musi więc być bezwzględnie akceptowane, czego następstwem jest uwzględnianie jednego tylko kursu średniego. Z przykładu o kalkulacji zysku w polskiej walucie dowiemy się, że takie postępowanie jest kontrowersyjne. Stwierdzimy, że nie można ignorować faktu, iż na co dzień mamy do czynienia z dwoma kursami - kupna i sprzedaży.

Osobliwość finansów międzynarodowych polega na tym, że jako jedyne uwzględniają realia, czyli konieczność odmiennego kwotowania przy zakupie oraz sprzedaży. Pozostałe gałęzie finansów aksjomat natomiast akceptują. Przyczyn jest zapewne wiele, a jedną z nich jest dążenie do poznania czynników wpływających na wielkość kursu walutowego.

Gdy pada pytanie dotyczące czynników podstawowych, zazwyczaj wskazuje się na podaż oraz popyt. Niestety, zapomina się dodać, że w tzw. prawie podaży i popytu pieniądz odgrywa rolę neutralną. To z kolei prowadzi do licznych dylematów, w tym m.in. uzasadnienia miejsca i roli finansów w ekonomii.

Oparta na prawie podaży i popytu teoria kursu walutowego zostanie przedstawiona dopiero w rozdziale następnym, wymaga bowiem obszernych komentarzy. Te zaś staną się bardziej zrozumiałe po zapoznaniu się z teoriami mniej zawiłymi.

Jedną z nich, a mianowicie teorię parytetu siły nabywczej, poznamy w podrozdziale 1.4. Przekonamy się, że eliminuje wspomnianą niedopuszczalną porównywalność kursów walutowych - realnego i nominalnego. Proponowany w teorii kurs wynikowy dotyczy jednak kursu średniego, o którym dowiemy się, że jest nader osobliwy. Co gorsza, teoria sugeruje konieczność uwzględniania uniwersalnego koszyka dóbr i usług. Kieruje zatem uwagę na obszary niezwykle trudne do rozstrzygnięcia.

Koszyk uniwersalny nie jest natomiast wymagany w teorii przewagi kom-paratywnej, opiera się bowiem na łatwiej dostępnym koszcie utraconych korzyści. Przekonamy się o tym w podrozdziale 1.5. Poznamy też dwa przykłady ilustrujące teorię w ujęciu algebraicznym oraz w ujęciu graficznym.

W obu przykładach celem rozważań będzie specyfikacja kursu walutowego. Okaże się, że ujęcie graficzne nie oferuje rozwiązania jednoznacznego. Takie natomiast pojawi się w ujęciu algebraicznym, ale po uwzględnieniu wielkości oraz pojęć, które zazwyczaj są pomijane.

Należy podkreślić, że prezentowana w podręcznikach przewaga kompa-ratywna ogranicza się do wykazania korzyści z handlu międzynarodowego. Z trudem znajdziemy przykłady, w których brane są pod uwagę ceny zwykłe, nie wspominając już o kursach walutowych. W ujęciu algebraicznym tego rodzaju niedostatki zostały wyeliminowane. Dowiemy się też, czym jest forfaiting, odgrywający ważną rolę w rozliczeniach międzynarodowych. Poznamy zatem przykład wykraczający poza ramy rozważań ujmowanych w innych podręcznikach.