348068908

Nauka w Akademii Pedagogicznej

Rozmowa z profesorem Henrykiem W. Zalińskim, prorektorem do spraw nauki i współpracy z zagranicą

Iwona Pietrzkiewicz:

Dylematy polityki naukowej to temat niezwykle ożywionych dyskusji środowiska, omawiane są kolejne projekty ustawy o szkolnictwie wyższym, nakreśla się priorytety i realia... Jak w tym kontekście ocenia Pan możliwości naszej uczelni w zakresie stymulowania rozwoju badań naukowych?

Henryk W. Żaliński:

—    Na temat ustawy o szkolnictwie wyższym dyskutowało się bardzo wiele, ostatnio została znowelizowana i dyskusji już nie ma, bo pojawiły się ważniejsze sprawy, dotyczące np. „dziury” budżetowej państwa. Ustawa o szkolnictwie wyższym w zasadzie nic nie mówi na temat kluczowych zadań nauki w Polsce. Na ten temat szerzej wypowiedział się Komitet Badań Naukowych, który podczas konferencji odbytej w dniach 15-16 czerwca 2000 r. pt. Nauka 2000 przyjął priorytety na następne lata. Są to tylko pewne bardzo ogólnikowo wyrażone zadania, a nic przemyślany program. Wśród tych zadań nauki w Polsce w latach 2000-2004 wymieniono: spełnianie funkcji edukacyjnych, które rozumiem jako rozwój kadr szkolnictwa wyższego i finansowanie inwestycji naukowo-dydaktycznych; spełnianie funkcji innowacyjnych, czyli wdrażania wyników' badań do praktyki gospodarczej; wzrost uczestnictwa w międzynarodowej dńałalności badawczej — europejskiej i globalnej; przyspieszenie rozwoju sfery badań, czyli wzrost efekhwności prac badawczych oraz położenie większego nacisku na rozwiązanie problemów etycznych

w nauce. Z tych wskazań KBN jeszcze niewiele wynika, trzeba by dopiero przyoblec je w^f treść.

Czy rzeczywiście możliwa jest „polityka naukowa ”, czy można instytucjonalnie kształtować twórczość naukową? Jakimi narzędziami w tym zakresie dysponuje prorektor ds. nauki?

—    W Polsce polityką naukową kieruje ministerstwo nauki, czyli Komitet Badań Naukowych. To on finansuje badania naukowe, choć nie znaczy to, że narzu-

Kol. Mieczysław Więc ławek

Dr hab. Henryk W. Żaliński, prof. AP — ukończył studia historyczne w krakowskiej WSP. Tutaj też doktoryzował się i habilitował. W 1993 r. został profesorem nadzwyczajnym WSP. W 1991 r. objął funkcję kierownika Zakładu Historii XIX wieku i wicedyrektora Instytutu Historii, w latach 1994-1999 był jego dyrektorem. Od 1999 r. jest prorektorem ds. nauki i współpracy z zagranica. Związany z wieloma instytucjami polonijnymi. Od 1993 r. jest członkiem Komitetu Honorowego Ilustrowanego Słownika Biograficznego Polonii Świata, a od 1996 Polskiego Stowarzyszenia Autorów i Dziennikarzy w Europie.