napędy i sterowanie
Adam Bartnicki. Tomasz Muszyński
Poruszanie się pojazdów w trudnych warunkach terenowych wiąże się z koniecznością dysponowania przez nie odpowiednio wysoką mobilnością terenową. Jest to związane m.in. z takimi parametrami, jak: kąt natarcia, kąt zejścia, prześwit, zwrotność, nacisk jednostkowy na podłoże czy kąt rampowy. Szczególnie wysokie wymagania stawiają tu odbiorcy wojskowi [4], Ze względu na pożądaną dynamikę prowadzenia działań ważna jest dla nich również prędkość jazdy, która nie powinna być niższa niż Vj> 30-40 km/h. Dotychczasowe doświadczenia wskazują, że najlepiej sprawdzają się w takich rozwiązaniach wieloosiowe kołowe układy bieżne. Przykładem tego typu rozwiązań mogą być brytyjski SupacatMKlll czy polski Lewiatan (rys. 1).
Dążenie do ochrony życia żołnierzy sprawia, że szeroko rozwijane są obecnie tego ty pu pojazdy w- wersjach bezzałogo-wych (BPL -bezzałogowe platformy lądowe), najczęściej zdalnie sterowanych (rys. 1 b). Brak operatora na pojeździe znacznie utmdnia realizowanie procesu jazdy. Aby go ułatwić i poprawić
Streszczenie: W referacie przedstawiono przykłady struktur hydrostatycznych układów napędowych jazdy pojazdów i maszyn o skręcie burtowym. Zaprezentowano również problematykę ich zastosowania w wieloosiowych podwoziach kołowych, od których wymaga się wysokiej mobilności terenowej. W zasadniczej części referatu skupiono się na projekcie takiego układu dla 3-tonowej bezzałogowej platformy lądowej.
Słowa kluczowe: hydrostatyczne układy napędowe jazdy, wieloosiowe podwozia kołowe, mobilność terenowa.
m CONCEPION OF HYDROSTATIC DRIVING FOR SKID STEER UNMANNED GRUND VEHICLE ABSTRACT Abstract: The paperpresents examples ofstructures hydro-static drive Systems for skid steer vehicles and machinery. Also presented problems oftheir use in high mobility multi-wheeled chassis. The essential part of the paper focuses the design of hydrostatic drive for the 3000 kg unmanned ground platform.
manewrowość, co jest istotne w szczególnie trudnym terenie, stosuje się burtowe systemy skrętu (rys. 2).
Precyzja sterowania nabiera istotnego znaczenia w przypadku realizacji zadań związanych z wykrywaniem, podejmowaniem i neutralizacją improw izowanych ładunków wy buchowych. Często o powodzeniu tego typu misji decyduje poziom mobilności platformy, który wymiernie przekłada się na tempo realizacji zadania, a tym samym i na czas ekspozycji żołnierzy na ew entualne zagrożenia.
Większość producentów, którzy oferują obecnie BPL, wykorzystuje napęd elektry czny . Jego zasadniczą zaletą jest podatność na zastosowanie zdalnego sterowania, natomiast wadą jest dość ograniczony czas operowania.
W Katedrze Budowy Maszyn Wojskowej Akademii Technicznej prowadzone są obecnie prace nad różnego typu BPL. które wyróżniają się tym, że posiadają hydrostatyczny' układ napędowy. Jednym z nich jest 3-tonowy inżynieryjny robot wsparcia, którego maksy malna prędkość jazdy będzie wynosić około Vy~ 35-40 km/h.
Postępujący rozw'ój elementów hydraulicznych, ich niezawodność i w prowadzanie nowoczesnych układów sterowania (CAN-bus) sprawia, że konstrukcje hydrostatyczne znajdują co-