Materiały do ćwiczeń
Farmacja 2014/2015 - Chemia organiczna
Alkiny
W widmach alkinów obserwuje się charakterystyczne pasma absorpcyjne związane z drganiami rozciągającymi wiązania potrójnego pomiędzy atomami węgla oraz sąsiedniego wiązania sigma C-H. Odpowiadające im zakresy liczb falowych to: 2260-2100 oraz 3340-3250 cm1.
Węglowodory aromatyczne
Charakterystyczne pasma absorpcyjne pierścienia aromatycznego związane są z drganiami wiązania Car-H rozciągającymi (3100-3000 cm-1) oraz deformacyjnymi (900-650 cm-1). W tym drugim zakresie obraz widma uzależniony jest od sposobu podstawienia pierścienia aromatycznego; liczba i położenie sygnałów wynika z ilości sąsiadujących ze sobą atomów wodoru, a nie z rodzaju podstawników. Sposób rozmieszczenia podstawników w pochodnych benzenu można także określić w oparciu o tzw. nadtony i pasma kombinacyjne drgań deformacyjnych wiązań Car-H. Pasma te pojawiają się w rejonie 2000-1600 cm-1 widma. Dla drgań rozciągających szkieletowych wiązań C=C w płaszczyźnie pierścienia pojawiają się zazwyczaj cztery wąskie pasma w obszarze 1625-1450 cm1. Jednakże obecność innych grup może utrudniać ich identyfikację.
Typ podstawienia |
Zakres (cm1) |
Nadtony |
Typ podstawienia |
Zakres (cm1) |
Nadtony | |||||
Mono- |
910-890 (czasem brak) 770-730 710-680 |
1 |
667 |
1,2,3- |
800-750 780-760 (czasem brak) 720-680 |
1 | ||||
Orto- 1,2- |
780-735 |
W |
1,2,4- |
900-860 860-800 730-690 |
1 |
•f | ||||
Meta- 1,3- |
900-835 810-750 725-670 |
A |
1,3,5- |
900-840 865-800 730-675 czasem brak | ||||||
Para- 1,4- |
900-840 865-800 730-675 (czasem brak) |
1 1 1 |
Alkohole i fenole
Obecność grupy wodorotlenowej w cząsteczce skutkuje pojawieniem się pasm absorpcyjnych związanych z drganiami wiązań O-H i C-O. Drganiom rozciągającym wiązania O-H odpowiadają pasma w obszarze 3700-2500 cm1, a ich położenie i kształt zależą od możliwości tworzenia przez badany związek wiązań wodorowych. Cząsteczki swobodne, niezasocjowane dają ostry sygnał w zakresie 3670-3580 cm1. Pasmo takie jest
4