a
|Aktualności
Na początku października br. Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej przyznała stypendia z programu POWROTY/HOMING - Subsydia dla powracających. W gronie szesnastu laureatów tegorocznej edycji programu znalazł się por. dr inż. Przemysław Wachulak (na fot. trzeci od lewej) - inżynier z Instytutu Optoelektroniki WAT, który powrócił na naszą uczelnię po prawie czteroletnim pobycie na Colorado State University (USA).
Podstawowym celem programu POWROTY/HOMING - Subsydia dla powracających, realizowanego od 2006 r„ jest zachęcenie młodych polskich uczonych do powrotu do Polski i dynamizowanie rozwoju ich karier naukowych poprzez poprawienie im warunków pracy i wspieranie nawiązanej przez nich międzynarodowej współpracy naukowej.
Program adresowany jest do badaczy powracających z dłuższego zagranicznego pobytu naukowego, którzy:
• znajdują się na wczesnym etapie kariery naukowej i posiadają co najmniej stopień naukowy doktora
• pracują naukowo za granicą albo przebywają na stażu zagranicznym i planują powrót do kraju w ciągu 6 miesięcy po upływie terminu składania wniosków lub też powrócili do niego nie dawniej niż 12 miesięcy przed tym terminem
• posiadają obywatelstwo polskie lub kartę stałego pobytu • są lub będą zatrudnieni w chwili podpisania umowy subsydialnej z FNP w krajowych instytucjach, do których celów statutowych należy prowadzenie badań naukowych.
Fundacja przyznaje około 15 dwuletnich subsydiów rocznie, z możliwością ich przedłużenia o jeden rok. Kwota subsydium obejmuje: imienne stypendium laureata; środki na kontynuację współpracy zagranicznej i na realizację projektu badawczego. Kwota stypendiów jest powiększana o środki uzyskane przez FNP z wpłat na działalność pożytku publicznego (1% odpisu od podatku dochodowego od osób fizycznych). W 2007 r. każde stypendium zostało powiększone z tego źródła o 1750 zł. Zarówno subsydium, jak i jego przedłużenie przyznawane są na zasadach konkursowych.
Podstawę oceny kandydata stanowią: dorobek naukowy (ze szczególnym uwzględnieniem rezultatów osiągniętych podczas wyjazdu zagranicznego), projekt badawczy, który kandydat zamierza realizować w trakcie subsydium, plan kontynuacji współpracy z ośrodkiem zagranicznym, z którego powraca kandydat oraz plan finansowy wykorzystania subsydium.
Szczegółowe informacje dotyczące zasad konkursu oraz wymaganych dokumentów znajdują się w Regulaminie konkursu na stronie www.fnp.org.pl.
Elżbieta Dąbrowska
Czego dotyczy zgłoszony przez Pana w ramach konkursu projekt badawczy, który zamierza Pan realizować w trak-
Projekt, który chciałbym rozpocząć w najbliższym czasie, będzie polegał na opracowaniu metody obrazowania bardzo małych obiektów z rozdzielczością około 100 nanometrów (1 nanometr = 1 nm = 10"’ m) przy użyciu promieniowania z zakresu skrajnego nadfioletu (ang. Extreme Ultraviolet -EUV). Promieniowanie to nie jest widzialne przez człowieka, ponieważ długość fali tego promieniowania - 5-50 nm jest dużo krótsza niż dolna granica długości fal rejestrowanych przez nasz zmysł wzroku, ok. 380 nm. Promieniowanie o krótkiej długości fali w ww. zakresie pozwala uzyskać wyższą rozdzielczość obrazów, niż rozdzielczość klasycznych mikroskopów optycznych. Promieniowanie EUV wytwarzane jest m.in. przez źródła laserowo-plazmowe bazujące na tarczy gazowej, opracowane w Instytucie Optoelektroniki przez grupę profesora Henryka Fiedorowicza, w której obecnie pracuję. Źródło argonowe będzie wytwarzało promieniowanie na wielu liniach widmowych, czy też na wielu różnych długościach fal. Aby wyselekcjonować pojedynczą długość fali, zostanie użyte specjalne, wielowarstwowe zwierciadło, które dodatkowo skupi promieniowanie emitowane z plazmy do małego punktu, podobnie jak soczewka skupia np. promieniowanie słoneczne. W pobliżu punktu skupionego promieniowania zostanie umieszczony obiekt, który chcemy obrazować. Najważniejszym elementem w układzie będzie obiektyw.
odpowiedzialny za obrazowanie obiektu na kamerę CCD, podobnie jak obiektyw w cyfrowym aparacie fotograficznym wytwarza obraz przestrzeni przed obiektywem na układzie CCD. W przypadku krótkich długości fal nie można użyć jednak optyki, która od razu kojarzy się wszystkim, czyli optyki szklanej - refrakcyjnej, ponieważ promieniowanie to ulega gwałtownej absorpcji w bardzo cienkich warstwach powierzchniowych. W tym przypadku wymagana jest optyka dyfrakcyjna w postaci płytki strefowej Fresnela, czyli układ koncentrycznych, naprzemiennie absorbujących i transmitujących promieniowanie okręgów o progresywnie większym promieniu i mniejszej grubości. To od grubości ostatniego okręgu - strefy zależy właśnie rozdzielczość uzyskiwanych obrazów.