3624817356

oglądy/ Zdarzenia

Spotkanie w Okunince

Polsko - ukraińska konferencja naukowa

Od 10 do 12 września 2007r. w Okunince k/Włodawy miała miejsce konferencja naukowa nt. Urzędy władzy, organy samorządowe i kościelne oraz ich kancelarie na polsko-ruskim pograniczu etnicznym i kulturowym do roku 1914.

Organizatorami sympozjum w Okunince były dwa zakłady Instytutu Historii UMCS; Historii XVI - XVIII wieku i Archiwistyki, reprezentowane przez prof. dr. hab. Henryka Gmiterka i dr. hab. Janusza Łosowskiego. Partnerem po stronie ukraińskiej był Wydział Historyczny Narodowego Uniwersytetu im. I. Franki we Lwowie, natomiast współpracowali z organizatorami: Archiwum Państwowe w Lublinie i Wydawnictwo UMCS. Patronat nad konferencją objął Marszałek Województwa Lubelskiego - Jarosław Zdrojkowski.

Wybór miejsca konferencji w Okunince nad Jeziorem Białym nie był przypadkowy. Na obszarze powiatu włodawskiego stykają się kultury łacińska i prawosławna, a między Okunin-ką a Włodawą płynie rzeka Włodaw-ka, oddzielająca teren dawnej Korony od Wielkiego Księstwa Litewskiego. Ponadto z uroków Jeziora Białego, należącego do największych jezior Pojezierza Lęczyńsko-Włodawskiego, bardzo chętnie korzystają turyści z całej Polski. Mimo niesprzyjającej aury sympozjum zgromadziło - łącznie z prelegentami - około sześćdziesięciu uczestników.

Spotkanie środowisk historycznych - polskiego i ukraińskiego - pozwoliło spojrzeć na problematykę organizacji organów administracyjnych i ich kancelarii z dwóch różnych punktów widzenia. Stworzyło także możliwość wypracowania wspólnej oceny stosowanych metod badawczych. Tematyka poruszana podczas trwania konferencji ma zasadnicze znaczenie dla poznania mechanizmów kształtujących procesy historyczne i archiwotwórcze. Instytucje i organy o charakterze administracyjnym odgrywają dużą rolę w życiu każdego człowieka, a z dokumentacją przez nie wytwarzaną mamy do czynienia na każdym kroku. Podobnie miało to miejsce w przeszłości, gdzie element władzy administracyjnej znacząco wpływał na życie polityczne, społeczne i kulturalne.

Konferencję otwierał referat prof. dr. hab. Krzysztofa Skupieńskie-go (UMCS), który wprowadził wszystkich w tematykę kancelaryjną pogranicza polsko-ruskiego. Wskazał na wzajemne przenikanie się prawa nowogródzkiego i wzorców formularza dokumentu longobardzkiego w dokumentach średniowiecznych tych terenów. Jego wystąpienie zapoczątkowało dalszą polemikę.

Drugiego dnia dalsza część obrad odbywała się w trzech sekcjach tematycznych. Sekcja A zajmowała się władzami państwowymi i samorządem szlacheckim. Podczas jej obrad wyróżniała się grupa badaczy dziejów nowożytnych, których wystąpienie wywołało ożywioną dyskusję. Większość zaprezentowanych w tej części referatów poświęcona była dziejom władz centralnych i samorządowych, ze szczególnym wskazaniem na sejmiki ziem pogranicza polsko-ruskiego od XVI do XVIII stulecia. Pracownicy Zakładu Historii XVI - XVIII wieku UMCS wygłosili aż cztery z sześciu wystąpień o tematyce nowożytnej.

Problematyka sekcji B dotyczyła zagadnień samorządu miejskiego oraz funkcjonowania organów dominialnych. Dr hab. J. Łosowski (UMCS) przedstawił nie badaną dotychczas kancelaryjną stronę działalności sądu ormiańskiego w Zamościu. Organizacji dóbr prywatnych w XVI-XVIII wieku poświęciła swój referat dr Agnieszka Sidorowska (UMCS), ukazując badaną problematykę na przykładzie Ordynacji Zamojskiej. Podczas obrad sekcji B wyraźnie zaznaczyła się także obecność młodych badaczy, którzy mieli okazję zaprezentować się środowisku historycznemu.

Sekcja C skupiała referentów zajmujących się tematyką władz kościelnych. Podczas obrad tej sekcji z dużym zainteresowaniem spotkała się prelekcja dr Anny Łosowskiej z Archiwum UMCS, dotycząca kancelarii biskupa przemyskiego w XV wieku - Jana z Targowisk. Warto też wspomnieć o referacie dr. Krzysztofa Latawca (UMCS), który poruszył w swoim wystąpieniu tematykę związaną z działalnością konsysto-rza chełmskiej diecezji prawosławnej w latach 1905-1915.

Drugi dzień sympozjum zakończył się wycieczką po Włodawie - miejscu, w którym co roku odbywa się Festiwal Trzech Kultur oraz uroczystą kolacją połączoną z pokazem świec syberyjskich. Uczestnicy, ogrzani ich ciepłem, prowadzili ożywioną dyskusję na świeżym powietrzu i podziwiali pobliskie jezioro. Wszyscy zgromadzeni mogli na własne oczy zobaczyć słynnego już krokodyla z Jeziora Białego.

Ostatniego dnia konferencji obrady odbywały się na sesji plenarnej. Wygłoszono tylko dwa referaty. Pierwszy

42

wiadomości uniwersyteckie: grudzie* 2007