3654574556

Rozdział I

DECENTRALIZACJA ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ

1. Wprowadzenie

Administracja publiczna współczesnego państwa prawnego jest tworem złożonym. Podmiotem administrującym jest państwo, posługujące się swą administracją rządową oraz administracją państwową usytuowaną poza systemem administracji rządowej (administracja państwowa w ścisłym tego słowa znaczeniu)⁹. W zakresie administracji państwowej mieści się także tzw. administracja infrastruktury, obsługująca funkcjonowanie władzy ustawodawczej i sądowniczej. Administrację publiczną wykonują ponadto inne podmioty odrębne od państwa cywilnoprawnie (majątkowo), a w pewnych sytuacjach także publicznoprawnie (zadaniowo oraz kompetencyjnie). Do ostatniej kategorii należą głównie podmioty samorządowe, stanowiące odrębny ustrojowo od administracji rządowej podsystem terytorialnej administracji publicznej, w którym istotne miejsce zajmują JST. Wyodrębnione, samodzielne prawnie mogą być także niektóre podmioty w strukturze administracji rządowej (np. państwowe szkoły wyższe).

Ta rozbudowana poziomo oraz pionowo, pluralistyczna administracja publiczna państwa prawnego, realizuje prawnie (ustawowo) określone cele, które mogą być sformułowane jednolicie dla całego państwa bądź z pewnym zróżnicowaniem na poziomie terytorialnym. Niektóre cele administracji publicznej są realizowane odrębnie przez poszczególne jednostki administrujące. Realizacja innych celów wymaga natomiast współdziałania dwóch lub większej liczby tych jednostek. W takich sytuacjach w toku wykonywania prawnie określonych zadań publicznych konieczne jest współdziałanie jednostek administrujących.

2. Stosunki nadrzędności i podporządkowania w administracji publicznej

Poza stosunkami współdziałania między podmiotami administracji publicznej bądź między ich organami zachodzą także stosunki nadrzędności i podporządkowania. Mają one charakter ustrojowoprawny - strukturalny lub funkcjonalny. Prawnym mechanizmem realizacji tej nadrzędności jest nadzór. Można go zdefiniować jako prawnie (usta-

⁵ Państwowa Inspekcja Pracy, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji.

21