3654574990

7

2

6

9

/?ys. 3. Podstawowe elementy mikrometru: 1 - kabląk, 2 - kowadełko, 3 - wrzeciono, 4 - tuleja, 5 - bęben z podzialką,

6 - część chwytowa bębna, 7 - zacisk, 8 - śruba mikrometryczna (we wnętrzu tulei), 9 - sprzęgielko.

Zasada działania mikrometru i sposób odczytu wielkości mierzonej

Działanie mikrometru polega na przesuwie wzdłużnym obracanej śruby osadzonej w nieruchomej nakrętce. Śruba mikrometryczna współpracująca z nakrętką stanowi wzorzec odniesienia. Śruba zakończona jest powierzchnią pomiarową - wrzecionem. Skok śruby jest ściśle określony i wynosi najczęściej 0,5 mm, ale może mieć również 1 mm. Oznacza to, że jeden jej obrót powoduje przesuw wrzeciona o 0,5 mm, a 1/50 obrotu daje przesuw (pomiar) tylko 0,01 mm. Na śrubie osadzony jest bęben pomiarowy.

Pomiar mikrometrem polega na umieszczeniu przedmiotu w kowadełku, doprowadzeniu wrzeciona do przedmiotu (poprzez dokręcenie bębna) i zaciśnięciu zacisku. Następnie, na podziałce wzdłużnej (umieszczonej na tulei), odczytuje się wartość w pełnych milimetrach, natomiast wartość dziesiętnych i setnych części milimetra - na podziałce poprzecznej (na bębnie). Obydwie wielkości sumuje się, uzyskują wymiar danego przedmiotu. Przykład odczytu pomiaru podano na rys. 4.

6.0

55

I I I I I I I

ŚRUBA MIKROMETRYCZNA Z DZIAŁKĄ PODZIAŁOWĄ 0,01 mm Odczyt:

40 podziałka wzdłużna: 52,00 podziałka poprzeczna: 0,37 35 _= wynik: 52,37mm

Rys. 4. Przykładowe wskazania mikrometru.

CZUJNIKI ZEGAROWE

Narzędziami pomiarowymi, stosowanymi przede wszystkim do pomiarów porównawczych, są przyrządy czujnikowe. Umożliwiają one określanie odchyłki wymiaru badanego względem wcześniej ustalonej wartości wzorcowej - ich porównanie. Wzorcem najczęściej jest płytka wzorcowa długości. Bez udziału wzorców można mierzyć różnicę wymiarów jednego przedmiotu.

4