3654574992

Rys. 5. Czujniki zębate zegarowe, A - widok zewnętrzny: 1) wymienna końcówka, 2) trzpień pomiarowy, 3) tuleja chwytna, 4) tarcza, końcówka do unoszenia trzpienia pomiarowego, 5) wskaźnik tolerancji, 6) duża wskazówka (dokładna), 7) mała wskazówka; B - przekrój przez czujnik; 8 - trzpień pomiarowy, 9 - sprężyna naciskowa, 10 - koło zębate, 11 - sprężyna kasująca luz, 12 - koło zębate wskazówki zgrubnej, 13, 14 - koła zębate wskazówki dokładnej.

ANALIZA STATYSTYCZNA BŁĘDÓW POMIAROWYCH

Pomiar jest zbiorem operacji, mającym na celu wyznaczenie wartości wielkości mierzonej. Wynik pomiaru jest pełny, gdy podany jest wraz z jego niepewnością. Ma to związek z tym, że pomiar jest zwykle tylko oszacowaniem wartości wielkości mierzonej. Wynik pomiaru jest najczęściej określany na podstawie serii obserwacji otrzymanych w warunkach powtarzalności. Różnorodne wielkości, wpływające na wartość pomiaru, są źródłem błędu pomiarowego. Błąd ten jest definiowany jako niezgodność wyniku pomiaru z rzeczywistą wartością wielkości mierzonej. Wyróżnia się dwa rodzaje błędów: bezwzględny i względny.

Błąd bezwzględny jest różnicą algebraiczną między wynikiem pomiaru a wartością wielkości mierzonej:

Ax = x-x₀

gdzie:

x - wynik pomiaru,

xo - wartość poprawna wielkości mierzonej

Błąd względny, z kolei, to iloraz błędu bezwzględnego i wartości wielkości mierzonej, stosowanej do obliczenia błędu bezwzględnego:

Najczęściej jednak poprawna wartość pomiaru jest nieznana, w związku z czym, wyznaczanie niepewności pomiaru przeprowadza się metodami statystycznymi.

W pierwszej kolejności oblicza się średnią arytmetyczną wykonanej serii pomiarów, zgodnie z równaniem:

n

6