353 PRZEGLĄD TELETECHNICZNY. 1933 R.. ZESZYT 11. LISTOPAD
twórczość kondensatorów elektrolitycznych, choć i w tej dziedzinie sporo zdziałano.
Produkcja w kraju kondensatorów zmiennych obrotowych, stosowanych w radioodbiornikach, również została postawiona na należytej wyżynie, dzięki czemu import tych artykułów znacznie się zmniejszył. Wyrobem kondensatorów obrotowych zajmują się nietylko wytwórnie radioodbiorników, lecz również niektóre fabryki specjalne (naprzykład IKA w Łodzi oraz KFWM w Krakowie).
Rozwój ilościowy produkcji telekomunikacyjnej*
Ta strona zagadnienia była już poruszana na łamach Przeglądu Teletechnicznego (numer listopadowy z r. 1937). Nie będziemy się więc nad nią rozwodzić, nadmienimy jedynie, że w pięcioleciu 1932 — 1937 całkowita pojemność rynku na wyroby elektrotechniczne wzrosła w przybliżeniu 3-krotnie. Pojemność ta była pokrywana w r. 1932 w około 53% przez produkcję i w około 45% przez import, podczas gdy w r. 1937 ok. 80% ogólnej pojemności rynku było pokrywane przez produkcję krajową, a około 20% przez import; mamy więc wzrost produkcji przeszło 4-krotny, a wzrost importu tylko ok. 1,3-krotny.
Są to cyfry dotyczące przemysłu elektrotechnicznego. Wyodrębnienie z nich cyfr dotyczących przemysłu teletechnicznego jest bardzo utrudnione ze względu na brak odpowiednich danych statystycznych.
Na wykresie (rys. 2) dokonano zes awienia wartości importu i produkcji wyrobów teletechnicznych i radiotechniczny ch na przestrzeni ostatniego pięciolecia (v g statystyk Polskiego Związku Przedsiębiorstw Elektrotechnic. nych). Produkcja, której wzrost zahamowany zos ał w ro1 u 1937, w roku bieżącym wykazuje dalszy postęp w górę.
Na zakończenie podajemy tablicę, ilustrującą wyposażenie naszego kraju w sprzęt telekomunikacyjny w ostatnim pięcioleciu.
rok 1932 |
rok 19 <7 | ||||
s z t |
u k |
s z t |
u k |
Polska | |
O 'ółem |
na iooo mieszk. |
O .ółcm |
na iooo mieszk. |
w Europie zajmuje miejsce | |
Aparaty telefoniczne . . |
184 tys. |
6 |
272 tys. |
8 |
XVIII |
Radioodbiorniki . . . |
288 tys. |
9 |
861 tys. |
25 |
XVI |
Inż. ST. BLADOWSKI
Wyrób kabli elektrycznych stanowi dziś jeden z najpoważniejszych działów produkcji elektrotechnicznej w Polsce. Tabela 1. przedstawia wartość produkcji całego przemysłu elektrotechnicznego w Polsce, według zestawienia opracowanego przez Związek Przedsiębiorstw Elektrotechnicznych, oraz wartość produkcji kabli obołowionych dla prądów silnych i słabych, wraz z przewodami izolowanymi.
TABELA 1.
Rok |
Produkcja 4 fabryk kabli (kable obołowione i przewody izolowane) Zł. |
Wartośi produkcji całego krajowego przemysłu elektrotechnicznego (wg. Zw. Przeds. tlcktr.) Zł. |
Kable ;*anowi*i % |
1930 |
27.017.000.— |
75 000.000.— |
36,2 |
1931 |
28.481.000 — |
42.000.000.— |
67,5 |
1932 |
13.754.000.— |
39.000.090.— |
35,0 |
1933 |
10.602.000.— |
59785.000.— |
17,8 |
1934 |
13.380.000.— |
73.410.000.— |
18,2 |
1935 |
19.293.000.— |
90.474.000.— |
21,4 |
1936 |
19.730.000 — |
118.528.000.— |
16,6 |
1937 |
27.155.000.— |
156.016.000.— |
17,3 |
Na tle powyższych cyfr stwierdzić możemy, iż udział przemysłu kablowego w całokształcie produkcji przemysłu elektrotechnicznego jest stosunkowo znaczny.
Nazwą kabli elektrycznych obejmujemy prze-dewszystkim te typy przewodów izolowanych, które posiadają na sobie powłokę ołowianą. To też przemysł kablowy, w ściślejszym tego słowa znaczeniu, obejmuje przede wszystkim te wytwórnie, których głównym produktem są kable obołowione, a więc kable ziemne prądu silnego niskiego i wysokiego napięcia oraz kable teletechniczne. Program produkcji fabryk kablowych obejmuje jednak znacznie szerszy zakres wytwórczości. Oprócz wyrobu kabli obołowionych, wykonują fabryki kabli wszystkie typy przewodów izolowanych i gołych stosowanych w elektrotechnice. Ponadto niektóre fabryki kablowe w Polsce rozwinęły w ostatnich latach osobne działy produkcji, mające pośredni lub bezpośredni związek z budową sieci i urządzeń elektrycznych.
Zanim przystąpimy do omówienia obecnego stanu przemysłu kablowego w Polsce, uważamy za celowe rzucić uprzednio krótki zarys rozwoju tej nowej gałęzi przemysłu elektrotechnicznego.
Tworzenie się przemysłu kablowego w Polsce datuje się dopiero od chwili uzyskania niepodległości politycznej. Przed wojną nie było na terenie Polski fabryk kabli elektrycznych, z wyjątkiem kilku małych fabryczek produkujących w niewielkim zakresie przewody elektryczne. Całkowite zapotrzebowanie kraju na kable i przewody elektryczne pokrywano przeto importem z zagranicy. Dopiero w latach 1920—23