3574671555

LISTOPAD PRZEGLĄD TELETECHNICZNY, 1938 R., ZESZYT 11. 359

powstaje na terenie Polski pierwsza fabryka kabli elektrycznych pod nazwą „Kabel Polski" S. A. w Bydgoszczy. W roku 1923 opuszcza fabrykę „Kabel Polski" pierwszy kabel telefoniczny całkowicie wyprodukowany w kraju.

Początki pracy pierwszej placówki przemysłu kablowego należały do najtrudniejszych. Brak specjalistów w dziedzinie techniki kablowej, konieczność sprowadzania większości surowców i półfabrykatów z zagranicy, a przede wszystkiem ciężka walka konkurencyjna z potężnymi fabrykami zagranicznymi—utrudniały rozwój pierwszej fabryki kablowej. Należało ponadto przekonywać odbiorców, iż kable produkowane w kraju nie ustępują pod względem swej jakości wyrobom fabryk zagranicznych, posiadających długoletnie doświadczenie.

Dzięki zrozumieniu konieczności popiera-rania rodzimego przemysłu przez szerokie rzesze odbiorców, a w szczególności przez instytucje rządowe, fabryka „Kabel Polski", mimo początkowych trudności, zaczęła rozwijać się coraz lepiej. Niestety pożar, jaki wybuchł w lutym roku 1927, strawił doszczętnie zabudowania fabryki i nagromadzone w nich zapasy gotowych kabli. Zreorganizowana i przebudowana gruntownie po pożarze fabryka „Kabel Polski" S. A. w Bydgoszczy podejmuje już na jesieni w roku 1927 swoją produkcję ze znacznie zwiększonym programem fabrykacyjnym.

Jednakowoż wzrastające stale w Polsce zapotrzebowanie na kable ziemne, związane z postępującą elektryfikacją kraju a w szczególności z szerokim programem skablowania sieci telefonicznych międzymiastowych i miejskich, zadecydowały o konieczności utworzenia dalszych fabryk kablowych, których produkcja mogłaby pokrywać zapotrzebowanie krajowe. To też w latach następnych powstają trzy dalsze wytwórnie kabli a mianowicie: w latach 1927—28 powstaje w Krakowie „Fabryka Kabli" S. A., w roku 1929 „Warszawska Wytwórnia Kabli" S. A. (początkowo jako kablownia Zakładów Skody), zaś w roku 1930—31 powstaje, skolei jako czwarta, wytwórnia „Polskie Fabryki Kabli i Walcownie Miedzi" S. A. w Ożarowie pod Warszawą.

Wymienione wyżej cztery fabryki kabli obejmują całokształt przemysłu kablowego w Polsce; reprezentują one w sumie kapitał akcyjny w wysokości 24,5 miljonów złotych. Obecnie posiadamy więc na terenie Polski cztery nowocześnie urządzone placówki przemysłu elektrotechnicznego. Ponadto, dzięki ścisłej współpracy technicznej z najpoważniejszymi firmami światowymi przemysłu kablowego, dysponujemy już kadrami specjalistów Polaków, przez których wyszkolony został personel polski zatrudniony dziś w fabrykach kabli.

Działalność przemysłu kablowego w Polsce w pierwszych latach istnienia ujawnia się prze-dewszystkiem w całkowitym zahamowaniu zagranicznego importu kabli. Jeżeli w roku 1924 około 98% zapotrzebowania na kable pokryto importem, to w roku 1928 cyfra ta spadła do 56%, zaś w roku 1937 wynosi zaledwie 1,75% ogólnego zapotrzebowania. Nieznaczny odsetek importu kabli zagranicznych, jaki wykazują jeszcze statystyki kilku ostatnich lat, powodowany jest przede wszystkim importem kabli sprowadzanych z Niemiec przez Wolne Miasto Gdańsk, oraz kabli specjalnych, dostarczanych z zagranicy wraz z urządzeniami elektrycznymi jako całość. Cyfry importu zagranicznego kabli elektrycznych w ostatnich latach są jednak tak nieznaczne, iż nie mogą posiadać większego wpływu na całokształt bilansu handlowego Polski.

Rozwój przemysłu kablowego w poszczególnych latach uwidoczniony jest w tabeli 2, zawierającej cyfry produkcji i importu rocznego.

TABELA 2.

Zapotrzebowanie kabli obołowionych w Polsce w latach 1924-37.

Rok	Wwóz (import) ton	Produkcja krajowa ton	Razem ilość ton	Pokrycie przez import stanowi: %
1924	4 104,5	61	4 165,5	97,5
1925	4 306,5	185	4 491,5	96,0
1926	2 249,2	401	2 650,2	71,5
192’	4 365,6	92	4 457.6	97,0
1928	4 328,0	3 527	7 855,0	56,0
1929	2 012,2	7 756	9 768,2	19,3
1930	736,5	5 048	5 784,5	10,2
1931	300,3	5 355	5 655,3	3,8
1932	161,2	2 558	2 719,2	6,0
1933	232,0	1895	2 127,0	10,9
1934	82.6	2 393	2 475,6	3,38
1935	91,1	3 448	3 539,1	2,56
1936	169,4	5 628	5 797,4	4,80
1937	132,4	7 465	7 597,4	1.75

Szybkiemu rozwojowi przemysłu kablowego stanęły jednak na przeszkodzie lata kryzysu 1930—34, które dały się bardzo dotkliwie odczuć w spadku produkcji. Spadek ten najlepiej uwydatniają cyfry rocznej producji kabli elektrycznych. Ze szczytowej cyfry 7 800 ton w roku 1929, produkcja kabli spadła w roku 1933 do cyfry 1 900 ton. Lecz już w roku 1934 daje się zauważyć pewna poprawa gospodarcza i odtąd wzrost produkcji potęguje się z roku na rok coraz bardziej, aby w roku 1937 zbliżyć się prawie do poziomu produkcji osiągniętej przed kryzysem, w roku 1929. Wzrost produkcji przemysłu kablowego w ostatnich latach, świadczy niezbicie, iż życie gospodarcze naszego kraju podźwignęło się stosunkowo szybko z kryzysu lat ubiegłych.

Zakres produkcji polskiego przemysłu kablowego w dobie obecnej dostosowany jest przede wszystkim do potrzeb kraju. W dziale kabli silnoprądowych fabryki przystosowane są obecnie do wykonywania kabli w izolacji papierowej ścisłej na napięcie do 60000 woltów. Kablownie wykonały dotychczas kable prądu silnego na najwyższe napięcie 35 000 woltów. Były to kable trójżyłowe, ekranowane w izolacji papierowej, obo-łowione i opancerzone, przeznaczone do połączenia Elektrowni Okręgu Warszawskiego w