Tabela 1. Podstawowe różnice w strukturze i funkcji komórek prokariotycznych i eukariotycznych
Cecha |
Komórka prokariotyczna |
Komórka eukariotyczna |
DNA |
wolny, zawieszony w cytoplazmie, zwykle-jeden chromosom; plazmidy |
zawarty w jądrze, otoczonym błoną jądrową; jąderko |
Rozmnażanie |
tylko bezpłciowe przez podział komórki |
podział komórek przez mitozę; rozmnażanie płciowe z wytworzeniem gamet |
Wymiana materiału genetycznego |
poprzez koniugację, transdukcję i transformację |
w czasie rozmnażania płciowego |
Ściana komórkowa |
zawiera peptydoglikan (u bakterii) lub inne polimery (Archea) |
może zawierać chitynę, mannany, glukany (grzyby) lub celulozę |
Błona cytoplazmatyczna |
brak steroli (poza mikoplazmami); zawiera hopanoidy (poza Archea) |
obecne są sterole; organelle błonowe (lizosomy, peroksysomy). |
Układ błon wewnętrznych |
brak |
retikulum endoplazmatyczne, aparat Golgiego |
Mitochondria |
brak |
obecne |
Rybosomy |
70 S |
80S (cytoplazmatyczne), 70S (mitochondrialne) |
Rzęski |
z białka - flagelliny |
złożona, tubullarna struktura |
Bakterie kuliste, nazywane także ziarenkowcami, mogą być ułożone pojedynczo lub tworzyć charakterystyczne układy komórek. Powstawanie układów związane jest z płaszczyzną i liczbą podziałów komórek w trakcie rozmnażania oraz brakiem ich rozdziałów po podziale. Wśród bakterii kulistych wyróżniamy następujące układy popodziałowe:
6