3574671728

3574671728



Nr 23


PRZEGLĄD ELEKTROTECHNICZNY


831


nać promieniowanie danego źródła (najprościej metodą spektograficzną) z promieniowaniem lampy wzorcowej (np. pasmowej wolframowej) oraz 2) wykonać pomiar, ustalający bezwzględną wartość dla szerokiego przedziału widmowego, przy użyciu wycechowanych termostosu lub fotokomórki, zaopatrzonych w odpowiednie filtry czy monochroma-tor, lub też wyzyskując procesy fotochemiczne. W praktyce ułatwiłaby znacznie pomiary znajomość rozkładu natężeń w jednostkach względnych dla wszystkich, stosowanych w praktyce typów lamp, dostarczających promieniowanie nadfioletowe. Za przykładem Amerykańskiego Komitetu Se-kretarjat pragnąłby, aby te same badania były prowadzone w różnych pracowniach, a to, między innemi, w celu wzajemnej kontroli.

Zadanie Komitetu 41 nie powinno według Sekretariatu polegać jedynie na opracowywaniu metod pomiarów, lecz i na zapoznawaniu się z takiemi faktami z dziedziny biologji i medycyny, które wskazywałyby na pożyteczne skutki stosowania oświetlenia nadfioletowego i które służyłyby do określenia warunków, jakie odpowiednie promieniowanie winno spełniać. Życzenie to pozostaje w zgodzie z rozważaniami amcrykańskiemi, dotyczącemi wykorzystania sztucznego oświetlenia dla zdrowia i dobrego widzenia. Jednakże wniosek o usunięciu z promieniowania nadfioletowego, stosowanego do świetlenia, fal krótszych od 280 m ji wymaga według Sekretarjatu bliższego zbadania różnicy w działaniu nadfioletu krócej- i dłużejfalowego na oczy, skórę i różnego rodzaju procesy biologiczne.

Do powyższego należy dodać krótką uwagę o przed-stawionem również na posiedzeniu sprawozdaniu grupy specjalistów niemieckich, reprezentowanych przez dr. R. Schulze. Prowadzili oni rozległe prace nad ustaleniem sposobu pomiarów natężeń w nadfiolecie. Wyniki tych prac pozostają naogół w zgodzie z wnioskami Sekretarjatu. Opanowanie metod pomiarów wymaga jeszcze długiego czasu i wielu badań.

W dyskusji omawiano najszerzej sprawy, związane z działaniem biologicznem nadfioletu. Doprowadziła ona do uchwał, brzmiących jak następuje: 1) M. K. Ośw. zwraca uwagę Komitetów Krajowych, że w nieograniczony choć ostrożny sposób może być stosowane jedynie promieniowanie o długościach fali większych od 280 m fx w dawkach, wywołujących dostrzegalne biologiczne działanie. 2) Współczesny stan wiedzy nie pozwala jeszcze oprzeć się na zjawiskach biologicznych przy ocenianiu promieniowania nadfioletowego. Gdyby jednak Komitety Krajowe stosowały jakieś zasady oceny, to proszone są, aby jednocześnie korzystały z zasad, opartych na zjawisku rumienia i zaproponowanych przez Komitet St. Zj. Am. Półn., a to w celu głębszego ich zbadania i dostarczenia pożytecznych porównań.

Kom. 62a. Nauczanie w sprawie oświetlenia.

(St. Zjedn. Am.),

Sprawozdanie Sekretarjatu obejmowało wyniki ankiety, przeprowadzonej przez Sekretarjat w myśl uchwał M. K. Ośw. w Cambridge. Na ankietę odpowiedziało ogółem 15 państw. Odpowiedzi te zestawione są w poszczególnych tablicach. Jak wynika z ankiety we wszystkich krajach zaznacza się wielki postęp oświetlenia pod względem ochrony wzroku.

W wielu krajach zapoczątkowano kursy fotometrji, optyki i oświetlenia. Zwraca się baczną uwagę na modernizację oświetlenia w szkołach. Specjalne wykłady o oświetleniu wprowadzone są prawie we wszystkich krajach na politechnikach na wydziałach inżynierji i architekturze. W

wielu krajach wprowadzono wykłady na fakultetach medycyny.

Naukę o oświetleniu prowadzą również zakłady użyteczności publicznej (elektrownie i gazownie). Nawiązany jest tu ścisły kontakt z inźynierami-architektami. Pozatem w tym kierunku pracuje przemysł (firmy instalacyjne, wytwórnie żarówek i t. p.) oraz organizacje inżynierskie.

Ostatnie odpowiedzi ankiety podają dane bibliograficzne z dziedziny techniki oświetleniowej oraz zestawienie czasopism, poświęconych oświetleniu.

W czasie dyskusji nad sprawozdaniem przedstawiciele poszczególnych krajów uzupełniali dane ankiety, dodając często bardzo ciekawe uwagi: np. o samochodzie demonstracyjnym w Anglji, konieczności propagandy i uświadamiania „oświetleniowego", konkursach, zorganizowanych na projekty oświetleniowe i t. p. Podnoszono również znaczenie światła jako czynnika umoralniającego.

W wyniku dyskusji uchwalono zwrócić się do wszystkich Komitetów Krajowych z prośbą o prowadzenie prac w dziedzinie rozszerzania i pogłębiania wiedzy o oświetleniu w myśl następujących wytycznych:

a)    Należy podnieść poziom hygieny szkolnej ze szcze-gólnem uwzględnieniem niedomagań ocznych, ochrony wzroku oraz właściwego oświetlenia.

b)    Należy rozpowszechniać wiedzę o oświetleniu wśród studentów architektury. Jednym ze sposobów takiego rozpowszechnienia będzie ustalanie nagród za najlepsze projekty w dziedzinie oświetlenia architektonicznego.

c)    Należy rozwinąć prace nad stworzeniem dobrych opraw oświetleniowych przedewszystkiem pod kątem widzenia technicznym, a nie handlowym. Oprawy powinny ułatwiać wykonywanie zajęć, ochraniać wzrok i być cste-tycznemi w kształtach.

d)    Należy dążyć do skoordynowania wysiłków organizacji oświetleniowych producentów energji i wytwórców opraw w celu stworzenia przemyślanego programu, mającego na celu zainteresowanie publiczności dobrem oświetleniem.

e)    W pewnej liczbie krajów spotyka się niedostateczne oświetlenie w szkołach. Należy podkreślać, że dobre oświetlenie podniesie poziom nauki i zdrowie uczniów.

f)    Zbyt mała jest dbałość o polepszenie programów szkolnych w zakresie fizyki światła, oświetlenia i fotometrji.

g)    Zaleca się jaknajwiększą aktywność w urządzaniu wystaw oświetleniowych, odczytów publicznych, co, jak wykazało doświadczenie wielu krajów, daje wielką pomoc w rozpowszechnianiu nauki o świetle i sztuki dobrego oświetlenia.

Kom. 62c. Wahania napięcia (Włochy).

Sekretarjat na wstępie wskazał na wielkie trudności przy opracowaniu sprawozdania.

Sprawa wahania napięć jest bardzo drażliwa i stosunkowo zupełnie nowa (pierwszy raz o niej mówiono w Cambridge 1931 r.). Drażliwość jej polega na tern, że dotyczy ona bezpośrednio elektrowni, które okazują szczególną czułość na punkcie utrzymania stałego napięcia w swoich sieciach. W ostatnich 3-ch latach we Włoszech wiele zrobiono w tej dziedzinie w porozumieniu z fabrykantami żarówek, jednak rezultaty pracy są jeszcze stosunkowo nikłe.

W dyskusji podkreślono, że problem wahania napięć został poruszony już w Stanach Zjednoczonych w 1931 r. i że rezultaty przeprowadzonych w tej dziedzinie prób wywołały ogromną dyskusję. W związku z tern zaproponowano, aby Sekretarjat porozumiał się w tej sprawie z komitetem amerykańskim i dalej kontynuował swą pracę, gdyż



Wyszukiwarka