3574672186

146_ _ 5. Indywidualne modele.

Takie ustosunkowanie do rozwoju widoczne jest w biografiach Katarzyny (54) i Bogdana (44). Mężczyzna rezygnuje z rozwoju w sferze zawodowej, zaś Katarzyna jest przykładem na wycofanie z aktywnego kreowania rozwoju zarówno w sferze zawodowej, jak i osobistej.

„Pantofelki zdarłam, wytańczyłam się, teraz siedzę z boku...”

Historia Katarzyny została częściowo opisana, warto jednak przypomnieć, że respondentka ta, wchodząc w fazę stabilizacji, doświadczyła kryzysu osobistego (rozwód), który zmienił ocenę tej fazy życia. Respondentka samotnie wychowująca dorosłego syna, opiekująca się starym ojcem, przyznaje, że przyszłość budzi w niej obawy związane z samotnością. Sytuację zawodową również odczytuje w kategoriach znużenia, zmęczenia, porażki, co wiąże z wykonywaniem innych obowiązków zawodowych niż te, z którymi się identyfikowała. Jej relacja jest pełna sprzeczności i metafor, które opisują jej dotychczasowe i obecne życie:

]a już swój walc zatańczyłam, ja już byłam na swoim balu, pantofelki zdarłam, wytańczyłam się, teraz siedzę z boku, czasem czekam na tych, którzy wracają z balu. [...] Jako człowiek, tak — jestem zadowolona z siebie i lubię

się. [...] Jestem brzydka, nie lubię na siebie patrzeć, moje usta są brzydkie..., tak, że fizycznie niekoniecznie, ale uważam, że jestem bogata wewnętrznie, jestem łubiana i lubię siebie. Nie dbam o takie rzeczy, jestem czysta, ale nie umiem się upiększać. Nie umiem.

Relacja Katarzyny ukazuje niezadowolenie z własnej kobiecości, z własnej drogi zawodowej, a inne wypowiedzi sugerują, że badana nie jest również usatysfakcjonowana obecnym życiem osobistym. Swoją wartość Katarzyna odnajduje w tym, jaką jest osobą, mówi, że „lubi siebie jako człowieka”, ale jednocześnie usprawiedliwia działania innych ludzi, którzy ją zranili. Kreowane przez nią wizje przyszłości ukazują potrzebę odpoczynku, zrelaksowania się, chce znaleźć czas na „poczytanie, wypicie herbaty, spacer”. Historia Katarzyny ukazuje nauczycielkę, która jest zmęczona i nieusatysfakcjonowana dotychczasowym rozwojem (zawodowym i osobistym), nie angażuje się więc w nowe działania.

„Staję się pod pewnymi względami w pracy minimalistą...”

Bogdan również wycofuje się z kreowania rozwoju, ale inaczej niż Katarzyna —jego droga zawodowa nie była pozbawiona sukcesów. Obecna atmosfera w pracy, a dokładnie działania dyrekcji, która dwukrotnie zablokowała jego awans zawodowy i krytycznie oceniła pozaszkolną działalność Bogdana, spowodowały świadomą decyzję o zaprzestaniu