3685106364

i.

Pk’M (17^

przesyła Wawrzyniec Czereśniewskl ,Edinburgh,29-vll-l944.

THE SC0TS!.UUI,Edln'burgh,2S-VI-1944.    -    97

artykuł ”VIsit to Hoscow":

Dobra to Jest wiadomość, że polski premjer pojechał do Moskwy. Byłoby to korzyśćię zarówno dla Rosji#Jak i Polski#Jeśli p.Mikołajczyk i Stalin mogliby osiągnąć porozumienie.Może okazać się, że obecnie 8talin posiada wszystkie atuty.^wego armje uwalniają Polskę#aczkolwiek 100000 Polak°w pod dowództwem Rządu'P iskiego w Londynie walczy ze wspólnym wrogiem na innych frontach, i ruch podziemny uznaje władze tego Rządu-Stalin uznał i przyjął Narodowy Komitet Wyzwolenia w Chełmie# który uważa za podstawę rządu prowizorycznego# i który wypowiedział się przeciwko Rzędowi Polskiemu w Londynie.Y/ skrócie#postawił on Rząd Polski w tej samej pozycji Jak Rząd JugosławJi.Postawił Rząd Polski w obliczu faktu dokonanego# i Jeśli nie będzie osiągnięte z nim porozumień!e#Rząd Polski w Londynie będzie * co najmniej tymczasowo wyrugowany z rządzenia w uwolnionym]! okolicach.

Lecz# w dłuższej perSx^ektywie,Stalin potrzebuje poparcia Polskiego Rządu# Jeśli ma być trwały pokój we Wschodniej Europie.Nie można ukryć faktutże Narodowy Komitet Wyzwolenia nie reprozentuje Polski Jako całośći.On Jest prawdopodobnie niozem więcej Jak marjonetkowy zarząa-J^ęli Stalin ostatecznie czyni porozumienie z tym Komitetem tylko w sprawie 'granicy Lińji Curie# i w sprawie sojuszu narodów słowiańskich,włączającego Polskę,Rosję Jzechosłowację, takie porozumienia będą trwały dopóki Je popiera rosyjska siła.Lecz jeśli on może osiągnąć porozumienie z prawdziwie reprezentatywnym Rządem Polskim# on może położyć podstawy# amm wzmacniające pokój we Wschodniej Europie*

Jeśli zastosowanoby wzór JugosławJi#tam może być jakieś połączenie pomiędzy Rządem Polskim w Londynie i Komitetem Narodowego Wyzwolenie w Chełmie. Atoli ten Komitet ogłosił zasady wewnętrznej i zagranicznej polityki, które są z pewnośćię pod klątwą wielu z członków Rządu PolBkiego.^aprzy-kład#szeroka reforma rolna#którą obiecano,znaczyłoby rozejśćie się z wielki emi p08iadł08ćiami#wł8Śćiciele których otrzymaliby osobiste wyraagrodzenie# lecz nie odpłatę'równoważną do rozmier°w ich posiadłość .Taka propozycja, która oznacza uczynienie Polski komunistyczną#nie mogłaby mieć poparcia większość! Polaków# i w żalnym wypadku nie powinna być teraz wysuwana bezpośrednio. Czas powiniem zezwolić polskiej opińji wyrażenie tego sposobem konetytucyjnym.To samo może być powiedzione o zagadnieniach granic i zagadnieniu polityki zagranicznej.Nie powinno załatwiać się tych Spraw pod naciskiem tymczasowych okolicznośći.Sprawy te powinny być częśćlą i udziałem europejskiego rozwiązania# a nie wynikiem pobocznej decyzji,lub pry-Matnego targu.Niewątpliwie rada dana Polakom przez p.Churchilla i p.Edena •Łagodziłaby Ich różnice w odniesieniu do Rosji,Jeśli to jest przedewszy-stkiem możliwe, i złagodzi xjjmdngxiMr.jciiaaiich nienaturalne podejrzewanie kraju który miał być stroną w czwartym rozbiorze, z myślą, że Polska i Rosja jakoś muszą żyć na kontynencie, Europy razem.

Oba kraje muszą potrzeć na odległość bezpośredniej przyszłośći i unikać w każdem rozwiązaniu niebezpieczeństwo irredenty.Nieszczęśliwe zagadnienia Europy W chodnlej są tak skomplikowane#że nie będzie łatwego żniwa rozwiązania. Jednak, jeśli tara jest najwyższa dobra wola stron obu,zamiast której tam jest niewiara i podejrzenie.Lecz p. ikołajczyk słusznie pojechał do Moskwy-

THE GLASGOW HERALD#Glasgow,28-VI1-1944. artykuł "P_Qland and Russie":

Wizyta polskiego prerajera w Moskwie jest pierwszym i bordzo pożądanym znakiem#że stosunki dyplomatyczne między Rosją i Polskę#które zostały nieszczęśliwie zawieszone w kwietniu 1943 roku#uogę być teraz w toku przywró-cenia-Nie przysłużyłoby się dobremu zamiar wi przez przejóćle na płaszczyznę Sporu# w który dał się wtrącić wygnańczy Rząd Polski i przwrażli-wiony Rząd Rosyjski.Podstawę stanowił ^w fakt, że drażliwy epizod był jedynie wybuchem nagromadzonych antagonizmów przeszłość! - od podziałów i prze-ślad wan dni carskich do odnowionego podziału Polski w 1939 roku-