3870137659

Tomaszewski, P. (2014). Funkcjonowanie poznawcze i językowe u dzieci głuchych. W: M. Sak (red.) Edukacja głuchych (s.17-34). Warszawa: Wyd. Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.

EDUKACJA GŁUCHYCH

Piotr Tomaszewski

Funkcjonowanie poznawcze i językowe u dzieci głuchych¹⁰

„Jeśli pojawia się jakiś problem, to jest dużo większe prawdopodobieństwo, że tkwi on w naszej metodzie nauczania i naszych oczekiwaniach względem uczniów głuchych, a nie w samych uczniach".

Marschark, Lang, Albertini (2002)

Upatrywanie w głuchocie przyczyny ograniczeń rozwoju dziecka ma swój wyraz w przekonaniu, że osoby pozbawione od urodzenia zdolności słyszenia nie mogą przyswoić w naturalny sposób języka, który wspomaga bądź też wpływa na rozwój poznawczy, i że używany przez nie język migowy jako forma komunikacji ogranicza rozwój procesów poznawczych. Jest to konsekwencja nieuznawania języka migowego jako jednego z systemów skonstruowanych na gruncie modalności języka naturalnego.

Powyższe twierdzenie stawało się przedmiotem zainteresowań niektórych polskich badaczy, którzy w swych publikacjach poświęcali uwagę głównie ocenie poziomu rozwoju intelektualnego dzieci głuchych i porównaniu ich z dziećmi słyszącymi, a także przeprowadzali badania, w których dokonano ustalenia wpływu rozmaitych czynników na kształtowanie się systemu pojęciowego u dzieci głuchych. Badane dzieci głuche były jednak traktowane jako pojedyncza grupa w obrębie populacji głuchych, a zatem nie brano pod uwagę możliwości wyodrębnienia dwóch podgrup dzieci głuchych: grupy dzieci głuchych rodziców głuchych (których język migowy jest pierwszym językiem) i grupy dzieci głuchych rodziców słyszących (które wdrażano przede wszystkim do używania polskiego języka mówionego). Uniemożliwiło to zbadanie wpływu pozostałych zmiennych na rozwój poznawczy dzieci głuchych, a mianowicie dziedziczności głuchoty oraz wczesnej komunikacji w języku migowym.

¹⁰ Niniejsza praca jest subsydiowana ze środków na Badania Statutowe Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego (BST171223/2014).

PDF processed with CutePDF evaluation edition www.CutePDF.com

17