kładów opóźnień zarówno zmiennych endogenicznych jak i zmiennych egzogenicz-nych w modelu V ARX(pi,p2,d0,dk) - gdzie p\ - rząd opóźnień zmiennych endogenicznych, do - początek rozkładu opóźnień zmiennych egzogenicznych (począwszy od do = 0), dk - maksymalne opóźnienie zmiennych egzogenicznych (przyjęto maksymalnie opóźnienie wynoszące do 6 kwartałów włącznie) oraz uwzględniono wygładzanie stóp procentowych ([Sack i Wieland, 2000] poprzez wprowadzenie dodatkowych p2 opóźnień stopy procentowej (uwzględniono maksymalne opóźnienie wynoszące do 6 kwartałów włącznie).
Ostatecznie przyjęto model VARX{2,2,0,1) uwzględniający następujące zmienne endogeniczne1:
• TTt = IIt — Ilf - odchylenie inflacji od celu inflacyjnego,
• xt = ln GDPt — ln GDPt - luka produkcyjna (procentowa różnica pomiędzy produkcją faktyczną a jej długookresowym trendem)2,
• qt — REERt — REERt - odchylenie realnego efektywnego kursu walutowego od jego długookresowego trendu,
• it = ln WIBORt — ln WIBORt - odchylenie stopy procentowej (WIBOR1M) od jej długookresowego trendu,
oraz bieżącą i opóźnioną o 1 kwartał zmienną egzogeniczną:
• oilt = ln OILRt — ln OILRt - procentowe odchylenie ceny ropy Brent od jej długookresowego trendu,
gdzie:
• nż - inflacja w okresie f, wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI), względem analogicznego kwartału roku poprzedniego,
• n« - cel inflacyjny NBP w okresie t,
14
Zmienne zostały oczyszczone z sezonowości (procedura Census X12).
Długookresowy trend jest często utożsamiany z produkcją potencjalną. Należy pamiętać, iż produkcja potencjalna nie jest bezpośrednio obserwowalna, ojej szacowaniu piszą m.in. [Gibbs, 1995], [De Masi, 1997].