(ASSICIINAZIONI SOCIALI IN ITALIAI.
Dziedzina ubezpieczeń społecznych, zaniedbana a zacotana za rządów liberalnych, w okresie re-gime u faszystowskiego znalazła uwzględnienie w ustawod. faszyst. w tak szerokiej mierze, że dziś nietylko nie ustępuje ustawodawstwu krajów najbardziej demokratycznych, lecz w niektórych sprawach je przewyższa. Skala ubezpieczeń społecznych, wprowadzonych przez ustawodawstwo faszystowskie, jest b. rozległa; obejmuje ona ubezpieczenia, poczynając od -nieszczęśliwych wypadków, a kończąc na posagach dla młodych robotnic.
Dziedzina ubezpieczeń społecznych była tą dziedziną życia gospodarczego, która wymagała jak-najszybszych i najbardziej gruntownych reform. Braki dotychczasowych urządzeń w tej dziedzinie polegały przedewszystkiemi na tein, iż zbyt wiele insty-tucyj miało ingerencję w tę dziedzinę, co wywierało niekorzystny wpływ na wysokość ciężarów, jakie trzeba było ponosić z tytułu tych ubezpieczeń, a nadto wytwarzało chaos.
Niżej zobaczymy, w jaki sposób znalazły zastosowanie w praktyce zasady, dotyczące ubezpieczeń społecznych, wyrażone w Karcie Pracy.
UBEZPIECZENIA PRZECIWKO NIESZCZĘŚLIWYM WYPADKOM.
Ubezpiecznia te, początkowo fakultatywne i oparte o dotacje największych kas oszczędności v Ilalji, stały się obowiązkowemi w r. 1893 i dotyczyły wypadków, mogących mieć miejsce w przemy* śle. Jeszcze w chwili obecnej opierają się one na ustawie z 31.1.1904 z późniejszemi zmianami, opartej na pojęciu ryzyka zawodowego oraz odpowiedzialności przemysłowców, wzgl. o presumeję odpowiedzialności przedsiębiorcy. Ta odpowiedzialność zbiorowa znajduje pokrycie w ubezpieczeniu obo-wiązkowem, którego premją jest obciążony pracodawca. j
Dekret z 23.VIII.1917< r. rozciągnął ten przymus ubezpieczeniowy również na rolnictwo. Podołr nie, jak w przemyśle, ubezpieczenia i w tej dziedzinie mają za źródło ryzyko zawodowe. Również I » tutaj ciężar kosztów spoczywa całkowicie na pracodawcy. • i
Ten system ubezpieczeń uległ w okresie rządów faszystowskich radykalnej zmianie. Według zapowiedzi ministra Bottai reformy mają iść w kierunku powiększenia premji asekuracyjnej, rozszerzenia pojęcia ryzyka zawodowego, utworzenia organizacji przywrócenia zdolności zawodowej, przekształcenia odszkodowania w rentę, powiększania odszkodowania1, przyznawanego lOO-pfocent. inwa
lidom i w szczególności nieuleczalnym, utworzenia sądownictwa, powołanego do wydawania decyzji co do wypadków, wydarzających się w przemyśle, po-pobnie, jak to ma miejsce odnośnie do rolnictwa.
Pierwszem poczynaniem w zakresie zamierzonych reform było wydanie dekretu z 5.XII.1926 r„ zakazującego towarzystwom prywatnym zawierania umów CO do ubezpieczeń przeciw nieszczęśliwym wypadkom oraz nakazującego rozwiązanie prywatnych kas, ubezpieczających przeciw nieszczęśliwym wypadkom. Obecnie ubezpieczenia te całkowicie ześrodkowane są w Narodowej Kasie Ubezpieczeń Społecznych i pozostają pod nadzorem Syndykatów Wzajemnych Ubezpieczeń, Syndykatu Obowiązkowego Ubezpieczenia osób, zatrudnionych w żegludze morskiej, i robotników, zatrudnionych w kopalniach siarki.
Doniosłe znaczenie dla poprawy stosunków w dziedzinie tych ubezp. posiada utworzenie instytucji Stowarzyszenia Narodowego, mającego na celu zapobieganie wypadkom pr2y pracy. Zadanie jego polega na dozorowaniu za pośrednictwem kontroli technicznej, aby przepisy, wydawane w przedmiocie bezpieczeństwa pracy, były ściśle przestrzegane. Stowarzyszenie to bada metody, za pomocą których zapobiega się nieszczęśliwym wypadkom, w szczególności przy urządzeniach mechanicznych, przedstawiających niebezpieczeństwo!, szkoli techników, specjalistów i t. p.
t Niezmiernie doniosłe ma znaczenie również wszczęcie starań przez państwo oraz organizacje przemysłowe o wprowadzenie racjonalizacji pracy, « usunięcie zbędnego wysiłku ze strony robotników, i udoskonalenie orjentacji fachowej i umiejętności ‘pracy. Wszystko to oczywiście prowadzi do zmniej-v szenia ilości nieszczęśliwych wypadków.
Na mocy dekretu z 4.III. 1926 r. przekazano kierownictwo ubezpieczeń przeciw nieszczęśliwym \ wypadkom w rolnictwie, dotąd ześrodkowane w Narodowej Kasie Ubezpieczeń przeciw wypadkom, Kasom zarządów rolnych i leśnych, syndykatom wzajemnych ubezpieczeń oraz kasom towarzystw, zalegalizowanych na mocy ustawy z 1904 r.
Ubezpieczenie przymusowe pozostaje pod nadzorem inspekcji ubezpieczeniowej. Zgodnie z ustawą odszkodowanie należy się wtedy, gdy skutki, wywołane przez wypadek, trwają przeszło 5 dni. Do tych skutków ustawa zalicza:
a) zupełną niezdolność czasową
b) zupełną niezdolność stałą
c) niezdolność częściową czasową
d) śmierć.