4597125278

Dydaktyka

Twórcy planu i programów omawianych studiów podyplomowych w swoim zamierzeniu nie zakładają wyposażenia absolwenta w wiedzę rozumianą „faktograficznie”. Najważniejsze jest przygotowanie go do umiejętnego i systematycznego pogłębiania i rozszerzania własnego zasobu wiadomości. Celem jest kształtowanie właściwej sylwetki nauczyciela - człowieka o otwartej postawie, potrafiącego refleksyjnie oceniać rezultaty swojej działalności i wyciągającego z tych refleksji twórcze wnioski do swojej dalszej pracy. Kandydatom na te studia mówimy wręcz: „w ciągu roku nie nauczymy was matematyki!”. Możemy natomiast przekonać słuchaczy o tym, że matematykę w zakresie potrzebnym w szkole każdy z nich - przy pewnej dozie wysiłku - jest w stanie zrozumieć, opanować i na bieżąco pogłębiać po to, by z powodzeniem jej uczyć. Przy czym „uczyć jej”, to nie znaczy nauczać w sensie tradycyjnym. Rolą nauczyciela nie jest przekazywanie gotowej wiedzy, ale sterowanie działalnością i aktywnością umysłową ucznia tak, aby w wyniku tej działalności w umyśle ucznia powstawał obraz matematyki, jako swoistej aktywności obejmującej m.in. rozwiązywanie problemów, a także procesy definiowania, algo-rytmizowania i schematyzowania, dowodzenia twierdzeń itd. Oczywistym jest, że jeśli nauczyciel w trakcie swoich studiów nie miał okazji przeżywać „tworzenia matematyki” na drodze pewnej specyficznej działalności - trudno mu będzie, lub nawet będzie to niemożliwe, aby czul potrzebę i umiał organizować takie procesy własnym uczniom. Dlatego tak istotna jest zmiana sposobu nauczania na wszelkiego typu studiach kształcących nauczycieli.

W Instytucie Matematyki powstaje aktualnie jeszcze jeden projekt studiów adresowanych do innych niż matematyka specjalności. Mowa tu o studiach fakultatywnych z podstaw matematyki i jej dydaktyki. Oferta ta kierowana będzie do studentów kierunków pedagogicznych, którzy po ukończeniu swoich pierwotnych studiów często trafiają (jako pedagodzy szkolni) do klas integracyjnych i pełnią tam rolę tzw. nauczycieli wspomagających. Mają wówczas do wykonania bardzo ważne zadanie: pracę z uczniami wymagającymi specjalnego i jednocześnie wysoko specjalistycznego traktowania. W przypadku lekcji matematyki jest to rola trudniejsza, gdyż pedagodzy szkolni, często nie mając w trakcie swoich studiów matematyki, mogą odczuwać brak wystarczających kompetencji do diagnozowania i usuwania trudności w matematycznej działalności swoich podopiecznych. Projektowane studia mają właśnie za zadanie wyposażenie przyszłych „nauczycieli wspomagających” nauczanie matematyki w podstawowe elementy wiedzy matematycznej i dydaktycznej niezbędnej do tego rodzaju pracy, a także w rozmaite umiejętności, w tym np. wielokierunkowego analizowania pojęć matematycznych i czynności sprawiających dzieciom szczególne trudności łub też wspomagania uczenia się matematyki poprzez pozytywne wykorzystanie błędów uczniowskich.

Całokształt poczynań dyrekcji Instytutu Matematyki, zarówno w odniesieniu do studiów podyplomowych jak i dziennych, a także zaocznych, ma na celu udoskonalanie procesu kształcenia nauczycieli i doprowadzenie do tego, aby kończący studia w naszym Instytucie nauczyciel (według słów Anny Zofii Krygowskiej) „potrafił organizować aktywny i świadomy proces uczenia się matematyki przez ucznia, kierować jego prawidłowym przebiegiem i kontrolować jego wyniki”.

Opracowała Anna K. Żeromska