368 J. KUDUK-JAWORSKA
L
L
h3n ci
L Cl L Cl
Cl Cl L
Rys. 4. Kompleksy platyny z Ugandami nitroimidazolowymi. L = metronidazol, misonidazol i inne
ligandy nitrohcterocykliczne
i lit. cyt.]. Wynika to prawdopodobnie z małego stopnia penetracji tego typu związków do wnętrza komórki [1]. Lepszymi czynnikami wspomagającymi popromienny efekt okazały się monokompleksy Pt(NH3XN02lm)Cl2, zawierające mieszane ligandy obojętne. Polepszenie parametrów przypisuje się obecności skoordynowanej cząsteczki NH3, która dzięki zdolności do tworzenia wiązań wodorowych powoduje silniejsze wiązanie kompleksu z receptorem leku (DNA) [1]. Ponadto biskompleksy mogą słabiej oddziaływać z DNA wskutek większych przeszkód przestrzennych niż w monokompleksach [29].
Prace nad syntezą, testowaniem i mechanizmem działania kompleksów zawierających skoordynowane cząsteczki promieniouczulacza prowadzono przede wszystkim w zespołach Skova i Farrella [28, 29 i lit. cyt.] oraz Balcsa [14, 16]. Wyniki testów biologicznych uzyskane w poszczególnych grupach związków: (a) PtCl2(nitroimidazole)2, (b) PtCI2(NH3Xnitroimidazole), (c) PtCl2(ANT)2 (ANT = 2-amino-5-nitrotiazol), próbowano korelować z następującymi parametrami charakteryzującymi cząsteczki: (a) wielkością potencjału utleniającego liga-nda i kompleksu, (b) zdolnością wiązania z DNA, (c) reaktywnością z grupami —SH, (d) budową przestrzenną. Niektóre wyniki, wybrane ? prac eksperymentalnych różnych autorów przedstawiono w tab. 1.
Potencjały redukcji
W obu grupach kompleksów, bis i mono, potencjały utleniające, (El/2, Ej) mierzone metodą polarograficzną, są w porównaniu z wolnymi Ugandami na ogół bardziej dodatnie o 100-200 mV [1, 28]. Nie zaobserwowano jednak wyraźnej zależności między wartościami E lub AE dla poszczególnych kompleksów a ich aktywnością promieniouczulającą, ER, co sugeruje, ze ważniejszą rolę niż elektropowinowactwo powinny odgrywać oddziaływania z grupami —SH lub DNA.