4645771684

102

Z ŻYCIA

Ponieważ brak danych do szczegółowej analizy czytelnictwa studenckiego, można generalnie stwierdzić, że młodzież przychodzi na studia bez wyrobionych nawyków posługiwania się książką, bez umiejętności korzystania z niej. Przysposobienie biblioteczne nowych studentów ma na celu zaznajomienie ich z warsztatem pracy bibliotecznej. Obecnie programy uwzględniają w większym stopniu zagadnienia informacji i dokumentacji.

Księgozbiór biblioteki uczelnianej powinien dostarczyć studentowi lektury egzaminacyjnej (podręczników, skryptów), lektury pogłębiającej i literatury ogólnokształcącej. Zagadnienie wieloegzemplarzowego księgozbioru studenckiego wymaga dalszych badań. Dla zaspokojenia wzrastających potrzeb młodzieży studiującej konieczne jest zwiększenie powierzchni magazynowej w bibliotekach oraz odpowiednie ukształtowanie planów wydawniczych. Współpraca z katedrami dla ustalenia wykazu lektury niezbędnej studentom nie jest dotychczas zadowalająca. Skład księgozbioru wieloegzemplarzowego należałoby z czasem poddawać rewizji, czego dokonuje się jednak zbyt rzadko. Wzrost wypożyczeń dla potrzeb studiów zmusza do wprowadzenia ograniczeń w udostępnianiu literatury pięknej, zadanie to powinny wykonywać biblioteki powszechne (ewentualne stworzenie kompletów ruchomych w domach studenckich).

W niezgodzie z przeważającą na świecie tendencją biblioteki wyższych uczelni warszawskich nie wprowadzają specjalizacji czytelń. Księgozbiory podręczne czytelni są na ogół niebogate. Pewne problemy pozostają nierozwiązane, np. zaopatrywanie w lekturę studentów zaocznych. W sumie biblioteki warszawskich szkół wyższych nie mogą sprostać wszystkim potrzebom czytelników studenckich. W tej sytuacji niezbędna jest koordynacja pracy z innymi wielkimi bibliotekami warszawskimi.

Dr Halina Chamerska mówiła „O potrzebach czytelniczych warszawskiego środowiska naukowego”. Wykorzystując istniejące piśmiennictwo prelegentka wskazała na skomplikowaną problematykę zagadnienia i na jego wzrastające znaczenie. Jesteśmy świadkami szybkiego rozwoju nauki, czemu towarzyszy wzrost kadry badaczy. Liczbę ich na świecie ocenia się szacunkowo na 2 min. osób. Pewnego rodzaju miernikiem rozwoju produkcji naukowej jest szybkie zwiększanie się liczby czasopism naukowych na świecie (w zaokrągleniu w 1800 r. — 100 czasopism naukowych, w 1850 — 1000, w 1900 — 10 000, w 1960 — 100 000). W związku z tym powstaje trudny problem orientacji w zalewie publikowanych materiałów naukowych i oszałamiająca kariera dokumentacji i informacji naukowej.

Dla współczesnej nauki charakterystyczne są dwie tendencje: postępującej specjalizacji badań a jednocześnie wzrastająca świadomość potrzeby ich integracji. Platformą tej integracji mogą być m. in. biblioteki uniwersalne. Specjalizacja badań prowadzi jednak niekiedy do rozbijania bibliotek uniwersalnych na biblioteki specjalne poświęcone wielkim dziedzinom wiedzy (we Francji, w Niemczech, w Anglii).

Czytelnictwo ludzi nauki nie ogranicza się do zbiorów bibliotecznych, badacze mają zwykle własny rozbudowany księgozbiór domowy uzupełniany dzięki kontaktom osobistym. Z czytelni bibliotecznych w większym stopniu korzystają młodzi pracownicy nauki. I jedni, i drudzy sięgają jednak do biblioteki po zagraniczne czasopiśmiennictwo naukowe. Zaznajomienie się z zawartością bieżących czasopism jednej dziedziny wymaga od 6 do 14 godzin lektury tygodniowo. Naukowcy bardzo sobie cenią wolny dostęp do półek.

W Warszawie istnieją 334 biblioteki instytucji naukowych i 323 biblioteki zakładowe szkół wyższych o łącznym księgozbiorze wielkości 8,4 min. wol.