262
RECENZJE I SPRAWOZDANIA
sprawozdań, czyli w dość szeroko pojętym znaczeniu wydawnictw zbiorowych, wydawanych na terenie Jugosławii bez względu na język wydania. Ponadto uwzględniono niektóre czasopisma wydawane w językach narodów jugosłowiańskich poza granicami kraju, jak również prasę emigracyjną oraz niektóre czasopisma w językach obcych, zawierające sporą ilość artykułów poświęconych dziejom i kulturze narodów jugosłowiańskich. Autorzy Bibliografii rozszerzyli więc zarówno jej zasięg formalny przez wprowadzenie niektórych druków zwartych, jak też zasięg terytorialny przez włączenie artykułów drukowanych w językach obcych poza granicami Jugosławii.
Bibliografia zawiera jedynie 40% zebranych materiałów. Redaktor M. Uje-vić wspemina w swym referacie, że gdyby nie przeprowadzono selekcji, wydawnictwo musiałoby obejmować około 70 tomów. Pozycje, które nie weszły do Bibliografii, znajdują się w kartotece i są dostępne dla badaczy. Selekcję materiałów przeprowadzono przede wszystkim wśród artykułów i rozpraw ogólnych, które nie zawierały poważniejszych danych naukowych, zachowano jednak nawet drobne wzmianki, o ile dotyczyły one narodów jugosłowiańskich. Uwzględniono również prace wszystkich wybitnych uczonych i twórców jugosłowiańskich i to bez względu na ich ocenę naukową i literacką. Zasady selekcji są jasno i zwięźle sformułowane w przedmowie do Bibliografia i na ogół nie budzą wątpliwości, jeśli chodzi o prace twórców, których działalność została zakończona, natomiast mam pewne zastrzeżenia co do oceny według tych samych kryteriów twórczości autorów żyjących.
Układ Bibliografii jest rzeczowy, składa się ona z 44 działów zasadniczych. System klasyfikacyjny został oparty na katalogu systematycznym Biblioteki Uniwersyteckiej w Zagrzebiu. W pierwszych 15 tomach zostaną uwzględnione: t. 1—3 nauka o literaturze, t. 4—7 literatura jugosłowiańska, t. 8—11 historia, t. 12—13 fjlologra, literatury obce, t. 14—15 sztuki piękne, teaitr. Tom 1 część 1 zawiera: Zagadnienia ogólne literatury, Teorię literatury, Literaturę porównawczą; tom 1 część 2 i tom 2: Historię literatur jugosłowiańskich. W obrębie wydzielonych zagadnień pozycje bibliograficzne uszeregowane są alfabetycznie według następujących grup: prace anonimowe, kryptogramy, kryptonimy, pseudonimy i nazwiska. Utwory pisarzy ułożone są według chronologia wydania. a anonimowe życiorysy, 'nekrologi i recenzje zgromadzono przy nazwiskach osób, których dotyczą. Wiele wysiłku włożyli autorzy Bibliografii w ustalenie autorstwa artykułów anonimowych lub podpisanych kryptonimami i pseudonimami. Niejednokrotnie bibliografowie przeprowadzali długotrwałe studia bibliograficzne i biograficzne, badali archiwa redakcyjne, porównywali styl artykułów itp.
Każda pozycja bibliograficzna opatrzona jest kolejnym numerem z wyjątkiem anonimowych życiorysów i nekrologów, które umieszczone są pod jednym numerem. W ten sposób powstało w Bibliografii wiele pozycji zbiorowych, których odczytanie nie sprawia obcemu czytelnikowi trudności, ponieważ opis jest sformułowany przejrzyście, a poszczególne jego elementy są wyróżnione graficznie. Ponadto liczne pozycje zaopatrzone są w adnotacje wyjaśniające. Korzystanie z Bibliografia ułatwia również starannie opracowana przedmowa oraz kilka indeksów, a zwłaszcza indeks przedmiotowy, który w zasadzie powtarza materiał w układzie przedmiotowym i stanowi uzupeł-