5167287825

MIĘDZYUCZELNIANA SPECJALNOŚĆ MULTIMEDIALNA_

Inter-university MULTIMEDIA PROGRAM

równie precyzyjnie jak Leonardo, równie swobodnie jak Picasso, równie kolorowo jak Renoir, równie głęboko jak Mondrian, równie gwałtownie jak Pollock i równie lirycznie jak Jasper Johns” (cyt. za Decker-Phillips, 1998:154).

Cały ten przywołany i scharakteryzowany wyżej układ wzajemnych odniesień intermedialnych wyznacza charakterystykę wideo jako sztuki, określa jej specyfikę.

Czyni to nie poprzez przypisanie sztuce wideo właściwości zapożyczonych od poszczególnych mediów, z którymi wideo wchodzi w relacje, lecz poprzez uznanie, że właśnie cały ów splot odniesień, wzajemnych przywołań i oddziaływań, sieć komunikacji pomiędzy mediami, stanowi istotę wideo jako medium, a właściwie, mówiąc ściśle, istotę wideo jako intermedium.

Na koniec i nieco osobno chcę rozważyć związki video art ze sztuką instalacji. Decyzja o osobnym i bardziej rozbudowanym rozpatrzeniu tej kwestii wynika z mojego przekonania, że sztuka instalacji jest fenomenem szczególnie istotnym dla całej współczesnej sztuki oraz jej estetyki i że jej właściwości współtworzą także paradygmat estetyki sztuki nowych mediów. Instalacja jest zjawiskiem specyficznym dla epoki nowej awangardy, silnie związanym z nurtem konceptualnym, który z kolei postrzegam jako fundamentalny dla sztuki nowych mediów. Refleksja nad sztuką instalacji jest tym samym również formą badań twórczości nowomedialnej i jej estetyki.

Relacje ze sztuką instalacji tworzą niezwykle ważny i rozległy obszar artystycznych praktyk wideo, budują istotny wymiar jego intermedialnej struktury.

Pojęcie instalacji wideo ugruntowało swoją pozycję w języku krytyki artystycznej w tej samej, co kategoria instalacji w ogóle, dekadzie lat siedemdziesiątych dwudziestego stulecia. W tym, ciągle jeszcze początkowym okresie istnienia sztuki wideo, zjawiska doń należące, a posiadające charakter instalacji, bywały również określane za pomocą innych terminów. Te różne nazwy jednak także ujawniały zwykle tę samą właściwość, fundamentalną dla rozumienia pojęcia instalacji w ogóle, czyli relacyjność. Bardzo charakterystyczny pod tym względem, jest termin closed-circuit video environment, którym posługiwała się między innymi Lizzie Borden (1975) charakteryzując główne tendencje wideo artystycznego występujące w latach 1965-75. Termin ten bowiem nie tylko wydobywa relacyjność, jako istotną cechę wideoinstalacji, ale także wskazuje na związki tego rodzaju wideo ze sztuką przestrzeni - emironment. „Environment w układzie zwrotnym” pozostaje zarazem w ścisłym związku z zachowaniami odbiorczymi

a KAPITAŁ LUDZKI    I I    JJJj    “"'T.SS BSI

NARODOWA STRATEGIA SPÓJNOŚCI    I ^■■1    5    FUNDUSZ SPOŁECZNY

Lyn 11