5192605199

65

rolę w procesach rozwoju regionalnego i ulokowanie w .strukturze decyzyjnej określającej procesy tego rozwoju. Jeżeli jednak uwagi zawarte w rozdz. 2.5 niniejszej pracy sa słuszne - a ich potwierdzenie znajdziemy w krytycznej analizie roli silnych "lobbies" w strukturach władzy centralnej oraz w wynikach badan wskazujących na znaczna niezależność potentatów polskiego przemysłu od wiadz terenowych — to powyższa analogia nie wydaje sie bezzasadna. Jej prawdziwość może stać sie przesłanka do bardziej pogłębionych studiów nad geneza i mechanizmami tendencj i do koncentracj i przestrzennej w tradycyjnej gospodarce socjalistycznej (por. na ten temat także B. Gruchman. 1967).

3.2.4. Teoria kontaktów

Kolejnych analogii do mechanizmów obserwowanych i wyjaśnianych na gruncie gospodarki kapitalistycznej dostarcza informacyjna teoria A. Preda (1977a,b; por. także J. Kowalski, 1980). Zgodnie z ta teoria jednym z głównych czynników wspomagających tendencje do koncentracji przestrzennej była — przed rewolucja informatyczna i telekomunikacyjna (por. A. Toffler, 1986) - dążność do bezpośrednich "poziomych" kontaktów personalnych miedzy grupami decyzyjnymi w organizacjach gospodarczych. Wymaga to spełnienia warunku przestrzennej bliskości położenia zarządów tych organizacji -a gdy sa to organizacje na szczeblu przedsiębiorstwa - samych przedsiębiorstw. Wydaje sie, że zgodnie z sugestiami J. Kowalskiego (1980, ss. 127 i dalsze) koncepcje kontaktów można stosować także do gospodarki socjalistycznej, szczególnie zaś gospodarki o znacznym zakresie reglamentacji w sferze zaopatrzenia i słabym rozwoju telekomunikacji. Polska dostarcza łatwego potwierdzenia tej tezy przynajmniej w dwóch sferach: koncentracji działalności produkcyjnej na Górnym Slosku oraz działalności naukowej w Warszawie. Wydaje sie, że przykładów uzasadniających przydatność tej teorii w szerszej skali ogólności można by znaleźć wiecej.