120 JAMNA BORKOWSKA
Z wywodów wielu autorów oceniających rozmieszczenie sieci transportowo-komunikacyjnej, lub też jednego rodzaju dróg w Polsce12 wynika, że:
— im wyższe są wskaźniki gęstości dróg tym lepiej zaspokojone potrzeby tran-sportowo-komunikacyjne danego obszaru,
— nierównomierność rozmieszczenia dróg transportowo-komunikacyjnych jest wyrazem nieprawidłowości.
Taka interpretacja współczynników nasycenia obszarów województwa siecią kolejową wymagała by postulowania zwiększenia jej zagęszczenia m. in. w powiecie Krosno Odrzańskie, w którym długość linii kolejowych na 100 km2 powierzchni jest około dwukrotnie niższa niż w pow. Sulechów, a także niższa od przeciętnej województwa i nawet kraju. Nie wydaje się to jednak słuszne.
Drogi kolejowe, podobnie jak i inne rodzaju dróg transportowo-komunikacyjnych, służą przede wszystkim zaspokojeniu potrzeb przewozowych w zakresie transportu ładunków i osób. Dlatego też, różnice w nasyceniu siecią kolejową nie mogą stanowić dostatecznej podstawy oceny problemu.
Kierując się poglądem prof. Rosińskiego, który uważa, że działalność w zakresie rozwoju komunikacji, stanowiąca cząstkę ogólnej działalności gospodarczej, musi uwzględniać dostosowanie komunikacji do pozostałych działów pracy i działalności społecznej13 oraz, mając na uwadze zakres regionalnej działalności przewozowej kolei14 można stwierdzić — w oparciu o przeprowadzone badania korelacji współczynników nasycenia siecią linii kolejowych, a stanem ludności, jednostek osadniczych, wartością majątku trwałego, produkcji przemysłowej, obrotu towarowego i produkcji rolnej — że wyposażenie w sieć linii kolejowych powiatów: Sulechów, Świebodzin, Słubice, Międzyrzecz i Krosno Odrzańskie nie wykazuje związku z ich charakterem społeczno-gospodarczym. Wobec małego zagospodarowania na obszarach tych występuje nadmierne, w stosunku do potrzeb wyposażenie w sieć linii kolejowych. Potwierdzają to także dane z zakresu ukształtowania wielkości nadań i przyjęć ładunków oraz ilość i rodzaje sprzedanych biletów w punktach handlowych PKP poszczególnych powiatów.
Wielkość nadań i przyjęć ładunków na tych obszarach w roku 1964, podobnie jak i w roku 1960, jest najniższa w województwie i wynosi w przeliczeniu na 1 km linii:
w pow. Słubice 2391 ton
w pow. Świebodzin 2948 ton
w pow. Sulechów 3800 ton
w pow. Krosno Odrz. 3885 ton
gdy tymczasem przeciętnie w województwie na 1 km linii przypada w tym samym okresie 6430 ton, w województwie poznańskim 8616 ton, wrocławskim 7680 ton, w kraju 19.559 ton.
12. np.: W. KACZMAREK: Drogi w Polsce, Łódź, 1948 r., s. 74—75,
K. BROMEK: Geografia komunikacji, Warszawa, 1951, Czytelnik, s. 19—22.
T. BISSAGA: Geografia Kolejowa Polski, Warszawa, 1938, Wyd. Techniczne Min. Komunikacji.
13. Polityka komunikacyjna (skrypt opracowany według wykładów prof. ROSIŃSKIEGO), Poznań, 1931, s. 2.
14. Cz. MICHALSKI Ekonomika transportu kolejowego, Warszawa, 1965, PWN, s. 8: określa racjonalny zakres działalności transportowej kolei w sposób następujący: Transport kolejowy — przewóz ładunków masowych od odległości powyżej kilku kilometrów oraz w mniejszych partiach na średnie i dalsze odległości. Masowy przewóz osób w ruchu podmiejskim oraz przewozy miejscowe i na dalekie odległości.