Do badań odporności na wstrząsy cieplne materiałów magnezjowo-spinelowych wykorzystano również metodę ultradźwiękową. Do badań używano próbki o wymiarach 40x40x200, pomiary prędkości fali prowadzono po każdym cyklu wstrząsów cieplnych 1 000°C - temperatura pokojowa lub 1 000°C - woda.
Do porównywania własności odporności na wstrząsy cieplne można posługiwać się spadkiem prędkości przejścia fali lub zmianami wartości modułu elastyczności (rys. 2.1 i 2.2).
Rys. 2.1. Zmiany modelu elastyczności wyznaczanego metodą pomiaru prędkości fali ultradźwiękowej po wstrząsach cieplnych (powietrznych) w materiałach magnezjowo-spinelowych różnego rodzaju
4. Badania ultradźwiękowe wiązania betonu niskocemen-towego. Do badań wytypowano samopoziomujący się beton korundowy ze spinelem, o zawartości wody zaro-bowej 4,5%. Po intensywnym wymieszaniu beton zalewano do formy i pozostawiano do wiązania bez wibrowania. Dla porównania wykonano badania dla dwóch rodzajów betonu zawierających upłynniacz i o różnym dodatku opóźniacza wiązania, które oznaczono symbolami „21” (z opóźniaczem) i „22” (bez opóźniacza). Pomiar przeprowadzano przez umieszczone na powierzchni głowice 40 kHz skierowane równolegle i zanurzone na głębokość 3 mm w masie w odległości 10 cm. Głowice tego typu emitują wiązkę fali na tyle szeroką, że można zaniedbać wpływ fal odbitych od ścian formy oddalonych od głowic na odległość 6 cm. Mierzony czas przejścia fali jest parametrem, którego zmiany odzwierciedlają zjawiska zachodzące w betonie podczas twardnienia. Prędkość fali można ustalić po zakończeniu utwardzania mierząc prędkość fali przechodzącej w próbce betonu.
czas wiązania, min
Rys. 3.1. Wykres zmian czasu przejścia fali 40 kHz przez beton korundowy „21” z opóźnieniem czasu wiązania
czas wiązania, min
Rys. 3.2. Wykres zmian czasu przejścia fali 40 kHz przez beton korundowy „22” bez dodatku opóźniacza czasu wiązania
Rys. 2.2. Zmiany prędkości fali 100 kHz w-materiałach magnezjowo-spinelowych poddanych wstrząsom cieplnym (chłodzenie wodą)
14 Ceramika - Materiały Ogniotrwałe nr 1/98