5672969263

2 Teoretyczne podstawy naturalnej stopy procentowej

W pierwszej kolejności przeanalizowana zostanie definicja, wiążąca NSP ze stopą inflacji. W drugiej części rozdziału omówione zostaną podstawy modelowania równowagi ogólnej i wynikające stąd wnioski dla analizy NSP.

2.1 Związek stóp procentowych i inflacji a NSP

W pierwszej kolejności przedstawione zostanie uzasadnienie istnienia NSP, zdefiniowanej w równaniu (8). Dowód przeprowadzony zostanie w oparciu o znajomość mechanizmu transmisji monetarnej¹.

W dużym uproszczeniu mechanizm transmisji działa następująco: bank centralny zmienia (załóżmy, że podnosi) stopy procentowe, celem zaostrzenia polityki pieniężnej. Jeżeli uda mu się na tyle zdecydowanie podnieść stopy nominalne, że doprowadzi do wzrostu stóp realnych, jego polityka zaczyna w następujący sposób oddziaływać na gospodarkę. Wzrost realnego oprocentowania kredytów i depozytów zniechęca przedsiębiorstwa do rozpoczynania kolejnych projektów inwestycyjnych, jednocześnie efekt substytucji międzyokresowej zachęca gospodarstwa domowe do odłożenia części dzisiejszej konsumpcji na przyszłe okresy². Jeżeli dodatkowo zaostrzenie polityki pieniężnej doprowadzi do aprecjacji kursu walutowego, w procesie transmisji zaczyna również odgrywać istotną rolę handel zagraniczny - spada popyt zagranicy na towary krajowe oraz ceny towarów importowanych. Spadek podstawowych składników zagregowanego popytu, inwestycji, konsumpcji i eksportu netto prowadzi w pierwszej kolejności do spowolnienia dynamiki gospodarki i wzrostu bezrobocia. Z upływem czasu, zaostrzona sytuacja na rynku pracy prowadzi do obniżenia dynamiki płac, dzięki czemu przedsiębiorstwa wolniej podnoszą ceny. Ostatecznie produkcja zaczyna powracać do potencjału, trwałym skutkiem zaostrzenia polityki pieniężnej jest natomiast niższa stopa inflacji. Można zatem stwierdzić, że wysokie stopy procentowe prowadzą, po

1

Szerzej o mechanizmie transmisji piszą m. in. F.S.Mishkin (1995), A.Blinder (2001) oraz R.Kokoszczyński i.in

2

(2002).