5783291628

Daniel Maciejak: Kryzys gospodarczy w Rosji w latach 1991-96 158

inflację, jeśli zliberalizowano by ceny (ludność mogłaby wpaść w panikę i masowo wypłacać oszczędności, co w jeszcze większym stopniu napędzałoby inflację i mogłoby doprowadzić do upadku wielu banków).

Luty

•    Gorbaczow oznajmił o planie przeprowadzenia referendum, w którym społeczeństwo wypowiedziałoby się na temat przyszłego kształtu ZSRR - czy ma zostać zachowany jako odnowiona federacja, czy też powinien się rozpaść na suwerenne republiki.

Marzec

•    10 - Po długich negocjacjach i wielu szkicach, ogłoszono rządową wersję traktatu unijnego co do kształtu ZSRR. Prezydent Rosji Borys Jelcyn opowiada się za wspólnotą niezależnych republik i uważa, że traktat ten uderza w Rosję. Ostateczne rozstrzygnięcie da referendum.

•    17 - Odbyło się referendum mające określić przyszły kształt ZSRR. Frekwencja była wysoka - 80 % (oczywiście nie licząc 6 z 15 republik, które odmówiły wzięcia udziału: 3 republiki bałtyckie, Gruzja, Armenia i Mołdawia). 76 % opowiedziało się za wspólnotą niezależnych republik.

•    27-30 - Cały ZSRR objęły strajki górników węgla (25 % ich ogólnej liczby strajkuje) żądając rezygnacji prezydenta Michaiła Gorbaczowa, rozwiązania parlamentu i powołania do Rady Federacji wybranych liderów z 15 republik.

Kwiecień

•    2 - Rząd wprowadza podwyżkę cen detalicznych średnio o 60 % (wprowadzono 3 przedziały podwyżek: od 20 % do 200 %). Wywołuje to chaos w całym ZSRR i powoduje kolejne strajki górników.

•    Michaił Gorbaczow ogłasza własny program antykryzysowy, proponując uwolnić wszystkie ceny do października 1992 (nie zważa na moratoria strajkujących).

•    Premier Rosji Szatalin ogłasza 500-dniowy plan prywatyzacji rosyjskich przedsiębiorstw.

•    Wskutek strajków górników (1/3 kopalń państwa nie pracowała) wybucha kryzys energetyczny związany z brakami w dostawach surowców energetycznych.

•    16 - Podróż Gorbaczowa do Tokio, gdzie zachęca Japonię do inwestowania w krajach WNP.

•    Premier Rosji Szatalin poradził sobie ze strajkami górników rosyjskich w zamian za obietnice przejęcia kontroli nad kopalniami w Rosji przez rząd republiki. Rosyjscy górnicy mogą teraz sprzedawać 20 % ich wydobycia po cenach wolnorynkowych.

•    23 - Parlament poparł antykryzysowy program. Gorbaczow spotkał się z przywódcami 9 republik, w tym Rosji w związku z realizacją programu. Plan zakładał wzięcie pod uwagę kilku podstawowych celów, zaś republiki miały przeprowadzać reformy ekonomiczne na tej bazie.

•    27 - Centralny Komitet Partii Komunistycznej ZSRR obwinia Gorbaczowa o chaos ekonomiczny i żąda jego rezygnacji.

Lipiec

•    12 - Borys Jelcyn został wybrany na prezydenta Rosji.