5833211194

G N O S T

MGR DAWID PAWLAK, MGR WOJCIECH KUBASIK, MGR FILIP HUMPA

Zespół górnego otworu klatki piersiowej

Praca recenzowana

■ Wybór właściwej metody leczenia zespołu uciskowego górnego otworu klatki piersiowej bardzo często jest uzależniony od prawidłowo przeprowadzonej diagnostyki i rozróżnienia postaci w zależności od struktur uciskanych: neurologicznej, naczyniowej i mieszanej.

Streszczenie: W pracy przedstawiono (rhoraoC oulhr syndrome, TOS), zespól

między szyję a pachę. Celem pracyjest^

Słowa kluczowe: zespól uciskowy górnego

Zespól uciskowy górnego otworu klatki piersiowej (TOS, thoracic outlel syndrome) to zbiorczy termin określający patologiczne objawy neurologiczne i naczyniowe (tętnicze i żylne), występujące w obrębie kończyn górnych, a wywołane uciskiem na splot ramienny, tętnicę podoboj-czykową i pachową oraz żyłę podoboj-czykową, w obszarze ich przebiegu, w otworze piersiowym pomiędzy odcinkiem szyjnym kręgosłupa a pachą (1,5-7).

Anatomia górnego otworu klatki piersiowej

jak wynika z anatomii topograficznej, splot ramienny, po opuszczeniu otworów międzykręgowych, biegnie do ramienia wraz z tętnicą i żyłą podoboj-czykową przez miejsca anatomicznych cieśni (szczelinę mięśni pochyłych, przestrzeń między pierwszym żebrem i obojczykiem oraz przestrzeń pod mięśniem piersiowym mniejszym). W tych miejscach, z uwagi na ograniczoną przestrzeń, w określonych warunkach mogą występować zmiany kompresyjne struktur naczyniowo-nerwowych (ó, 7).

Etiopatogeneza

Choć brakuje jednoznacznego określenia częstości występowania TOS, to autorzy wielu prac są zgodni, że do powstania objawów uciskowych wynikających z TOS przyczyniają się zarówno uwarunkowania anatomiczne (w tym wady wrodzone i przebyte urazy), jak i zaburzenia posturalne w zakresie struktur mięśniowych i aparatu więzadlowego okolicy górnego otworu klatki piersiowej. Tłumaczy to trudności, na jakie natrafiają klinicyści w ustaleniu właściwego czynnika przyczynowego. Do wrodzonych nieprawidłowości. które mogą kompresować struktury nerwowo-naczyniowe, zalicza się dodatkowe żebro szyjne, szczątkowe pierwsze żebro, żebro pierwsze dwudzielne, patologie wlóknisto-mię-śniowe w trójkącie mięśni pochyłych, przesunięcia przyczepów mięśni pochyłych lub ich zrost. Również skrócenie mięśni pochyłych spowodowane aktywnymi punktami spustowymi może przyczyniać się do powstawania tego zespołu. Objawy TOS są dość często spotykane u osób, u których występuje nieprawidłowa postawa ciała z obniżeniem obręczy barkowej, co zmniejsza rozmiar kanału szyjno-pachowego. Osoby te cechują się nadmiernym napięciem mięśni powierzchownych zgi-naczy odcinka szyjnego kręgosłupa, mięśnia piersiowego mniejszego oraz osłabieniem mięśni odpowiedzialnych za stabilizację łopatki. W efekcie dysfunkcje te powodują nadmierne wysunięcie głowy do przodu oraz protrakcję łopatki. Nieprawidłowa postawa ciała w czasie pracy, wielokrotne powtarzanie niektórych ruchów z wykorzystaniem nadmiernej siły kończyn górnych, przerost mięśni obręczy barkowej (np. u kulturystów, górników czy gimnastyków), urazy (w tym wypadki komunikacyjne), stres w pracy i poza nią oraz wiele innych przyczyn niewątpliwie wpływają na osłabienie oraz zmniejszenie wydolności struktur w obrę- >

65