5996832504

12

Do rozpatrywania specyfiki i zasięgu wielkich regionów pomocne są też mapy roślinności w małych skalach, to jest od 1:1 min do 1:10 min. Mapy takie charakteryzują się dużym zgeneralizowaniem przestrzennego obrazu zróżnicowania i uproszczoną klasyfikacją roślinności, co powodować może trudności przy ich interpretacji. Jednak dzięki tym mapom można analizować zróżnicowanie roślinności dużych regionów, nawet kontynentów.

W opracowaniu wykorzystano kilka tego rodzaju map, jak: mapę roślinności krajów Rady Europejskiej w skali 1:3 min (Ozenda 1979), mapę roślinności krajów dunajskich w skali 1:2 min (Niklfeld 1974), mapy stref roślinnych Europy południowo-wschodniej w skali 1:3 min (Horvat, Glavać, Ellenberg 1972, 1974), mapę roślinności całej Europy w skali 1:10 min (Soczawa 1964), mapy roślinności europejskiej części byłego ZSRR w skali 1:2 min (Gribowa i in. 1987) i w skali 1:4 min (Ławrenko, Soczawa 1954), oraz w celu uzupełnienia przeglądowe mapy Rumunii (Atlasul 1976) i Bułgarii (Bondew) w skali 1:1 min.

Obok przeglądowych map roślinności do regionalizacji geobotanicznej wykorzystywane są też odpowiednie mapy w dużych skalach (szczegółowe mapy lokalne). Mogą to być bądź mapy roślinności potencjalnej, bądź rzeczywistej lub też inaczej ujmowanej roślinności. Mapy tego rodzaju wykorzystywane są jako źródło informacji o lokalnym zróżnicowaniu zbiorowisk roślinnych i ich wzajemnym układzie przestrzennym. Korzystanie z nich ułatwione jest dzięki istnieniu bibliografii polskich map fitosocjologicznych (Matuszkiewicz A. 1961, 1964, 1974/75, 1984).

Materiałami pomocniczymi przy opracowywaniu regionalizacji geobotanicznej były też informacje o zasięgach występowania poszczególnych gatunków roślin. Wykorzystywano je do ustalania zmienności regionalnej zbiorowisk roślinnych oraz geograficznego charakteru poszczególnych zespołów lub innych jednostek syntaksonomicznych, w szczególności do rozpatrywania regionalizacji na szczeblu wielkich jednostek. Wykorzystywano do tego przede wszystkim chorologiczne opracowania wykonane pod kierunkiem Meusela (Meusel i in. 1965, 1978).

Do określania specyfiki i ustalania granic regionów, w szczególności niskich hierarchicznie szczebli, pomocne były informacje o zróżnicowaniu środowiska przyrodniczego. Do tej grupy materiałów należą w szczególności: przeglądowe mapy geologiczne (Rtihle 1952), geomorfologiczne (Przeglądowa mapa geomorfologiczna Polski 1:500 000) oraz opracowania kompleksowe fizycznogeo-graficzne (Kondracki 1978).

Specyficzną grupę materiałów stanowiły dotychczasowe propozycje podziałów geobotanicznych na większych lub mniejszych terenach. Największe znaczenie miał tu podział geobotaniczny całej Polski zaproponowany w kolejnych wersjach przez W. Szafera (1954, 1959, 1972). Brano także pod uwagę podziały geobotaniczne mniejszych obszarów (Faliński 1972b; Matuszkiewicz J. 1979a, 198lb; Plit 1979; Wojterski, Leszczyńska, Piaszyk 1974) oraz terenów państw ościennych (Jurkiewicz 1969, 1977; Szelag-Sosonko, Osyczniuk, Andrienko 1982).

Niniejszą regionalizację geobotaniczną Polski opracowano metodą indukcyjną (czyli tzw. „oddolną”), polegającą na wydzielaniu kolejno coraz większych regionów poprzez analizę zróżnicowania regionów mniejszych i od-