HI-FI
HI-FI
HI-FI - Zespoły głośnikowe 5000-6000 zł
HI-FI
HI-FI
Elac, kompletnie przemeblowując ofertę i wprowadzając szereg nowych
konstrukcji w drugiej połowie minionego roku, nie wdrożył rewolucyjnych
technologii, ale ponieważ już wcześniej zabłysnął bardzo
oryginalnymi rozwiązaniami, więc
i teraz pozwalają one łatwo odróż-
niać jego produkty od konkurencji,
i sugerują dużą innowacyjność
niemieckiej firmy.
czywiście mam na myśli
gdzie indziej niespotykane
membrany głośników nisko-
O
O
Ośredniotonowych, z zewnątrz
O
O
mające kształt bardzo zbliżony do od-
wróconej sfery, i zupełnie gładką, błysz-
czącą powierzchnię, nie uwidoczniającą
ani żadnej nakładki przeciwpyłowej, ani
miejsca połączenia z cewką. Było to
możliwe dzięki przygotowaniu membra-
ny w formie dwuwarstwowej. Zewnętrz-
na część, aluminiowa  miska , przymo-
cowana jest do znajdującej się za nią
bardziej tradycyjnej części - celulozowe-
go stożka, który połączony został w tra-
dycyjny sposób z cewką drgającą o ty-
powej średnicy. Oglądając głośnik tylko
od tyłu, nie można by więc dostrzec żad-
nych szczegółów specjalnie godnych
odnotowania, jednak nałożenie alumi-
niowej warstwy nie służy tylko nadaniu
konstrukcjom Elaca atrakcyjnego wyglą-
du, takie podejrzenie byłoby niespra-
wiedliwe, łatwo bowiem uznać argumenty
producenta, który wskazuje, że taka struk-
tura membrany charakteryzuje się bar-
dzo dużą sztywnością i rozproszeniem
rezonansów, jakim ulega typowa memb-
rana jednowarstwowa. Duże gumowe
górne zawieszenie wydaje się dopusz-
czać do sporych amplitud maksymal-
nych, choć zakres amplitud pracy linio-
wej zależy głównie od parametrów ukła-
du cewka - szczelina.
Kosze głośników Elaca co prawda
nie są odlewane z metali lekkich, ale z
mocnego tworzywa poliamidowego, po-
zwalają na wentylację dolnego zawie-
szenia. 10-cm układy magnetyczne pre-
zentują się bardzo przyzwoicie.
Pomiędzy dwoma 18-cm głośnikami
tego rodzaju, znajduje się 25-mm wyso-
kotonowa kopułka metalowa. Jest to no-
wa wersja (HT25KSTIII) konstrukcji w
podstawowych założeniach opracowa-
nej przez Elaca również już kilka lat te-
mu. Wykonana ze stopu aluminiowo-mag-
nezowo-manganowego kopułkowa mem-
brana, wraz z karkasem (korpusem) cew-
ki, stanowi jedną część, nie ma więc kło-
potliwego klejenia membrany i cewki, a
ciepło z cewki jest swobodnie przeno-
szone do membrany, skąd może już łat-
wo uwalniać się na zewnątrz; podnosi to
wytrzymałość cieplną głośnika, która
decyduje w największym stopniu o mo-
cy głośników wysokotonowych, jedno-
cześnie niższa temperatura samej cew-
ki obniża poziom zniekształceń. Jak moż-
Elac 208
na się domyślić, przedstawione prze-
tworniki Elac na potrzeby swoich kon-
strukcji produkuje samodzielnie, co oczy-
Tradycja aluminiowych misek
wiście wiąże się ze skalą produkcji - jest
to jedna z większych firm, gdzie staje
się to opłacalne zarówno ze względu na
same koszty, a dodatkowym walorem
jest możliwość przedstawienia na rynku
produktu oryginalnego i niepodobnego
do konkurencji.
1/2002
31
HI-FI
HI-FI
HI-FI - Zespoły głośnikowe 5000-6000 zł
HI-FI
HI-FI
Z firmowych materiałów informacyj- niej od drugiego, i mimo że układ jest
nych dowiadujemy się, że częstotliwość formalnie dwuipółdrożny, to jednak bar-
podziału między sekcją nisko-średnioto- dziej przypomina dwudrożny, a obydwa
nową a wysokotonową to dość niskie głośniki wypada określać jako nisko-
2500Hz, co jest ze wszech miar wska- średniotonowe. Zwrotnica (na płytce
zane przy układzie symetrycznym, dla drukowanej) jest z kolei bardzo skompli-
uzyskania dobrych charakterystyk kie- kowana, nawet jak na zwyczaje układów
runkowych w płaszczyz
nie pionowej. dwuipółdrożnych, zawiera 4 kondensa-
Jednak okazuje się, że Elac 208 wcale tory (w większości elektrolity, ale jeden
nie jest układem w pełni symetrycznym, foliowy - wiadomo, że dla wysokotono-
na jaki wygląda. Mimo symetrycznego wego) i aż pięć cewek (w większości
ustawienia głośników, zwrotnica nie re- rdzeniowe, ale i dwie powietrzne), i sze-
alizuje układu dwudrożnego, ale dwui- reg rezystorów. Gniazdo przyłączenio-
półdrożny. Nie dość niespodzianek, bo we jest podwójne, jego elementy prze-
z kolei częstotliwość, która różnicuje wodzące są pozłacane, ale zwory zo-
pracę obydwu głośników 18-cm, wynosi stały zaizolowane.
aż 2200Hz, a więc zakresy pracy oby- Na tylnej ścianie kolumny widać dwa
dwu głośników są bardzo podobne, je- otwory bass-reflex. Elac ma dobry zwy-
den z nich jest tłumiony minimalnie wcześ- czaj stosowania otworów o dużej śred-
nicy, co dla właściwego dostrojenia wy-
maga z kolei zastosowania długich tu-
neli. Wyprofilowane przy wylocie, lekko
stożkowe tunele o średnicy ok. 6 cm
i długości 14 cm są wprawione w kwad-
ratowe obsady, przykręcone do obudo-
wy. Tym razem  chwyt za rurę podczas
przenoszenia kolumny nie grozi, że tyl-
ko ona pozostanie nam w ręku...
Ponieważ głośniki nisko-średnioto-
nowe są dwa, w dodatku o zróżnicowa-
nych, niewiele bo niewiele, ale jednak,
zakresach pracy, i otwory są dwa, moż-
na by podejrzewać, że w obudowie wy-
dzielono dwie niezależne komory. Ale mo- Głośniki nisko-średniotonowe
da na separowanie głośników i ewentu-
i wysokotonowy zharmonizowane
alne, możliwe w takim przypadku różni-
są nie tylko materiałem membran,
cowanie częstotliwości rezonansowych
ale także specjalnie zaprojektowany-
w układach dwuipółdrożnych najwyraz
-
mi, firmowymi koszami.
niej mija - wszystkie cztery konstrukcje
testu są dwuipółdrożne, i wszędzie oby-
dwa głośniki, choć gdzieniegdzie nawet w jakich dostępny jest model 208 i kilka
różne, działają we wspólnych komo- innych Elaców, trzeba zaznaczyć bar-
rach. Nie podejrzewam, aby wynikało to dzo duże różnice cenowe między nimi.
z oszczędności - jedna przegroda to ża- Wykończenie naturalnym fornirem, lub
den koszt - prawdopodobnie więc po- polakierowanie całej obudowy na czar-
twierdzają się wcześniejsze doniesienia, no, to opcje znacznie droższe (5400 zł
że z jednego układu rezonansowego za parę) od wersji standardowej - okle-
bas jest dynamiczniejszy i spójniejszy. jonej folią w kolorze czereśni (4000 zł).
Konstruktor nie pozostawił jednak obu- W zasadzie więc tylko za sprawą bar-
dowy Elaca 208 bez wzmocnienia - w po- dziej luksusowej okleiny, Elac 208 trafił
łowie wysokości, poniżej dolnego głoś- do tego właśnie, a nie poprzedniego,
nika nisko-średniotonowego umieszczo- grudniowego testu, znacznie tańszych
no tzw. wieniec. Nie jest to wiele, jak na konstrukcji. Jednocześnie zwraca uwa-
konstrukcję wysokości ponad metra, ale gę, jak dużą część kosztów i ceny wy-
dobre i to. Front ma grubość 22 mm, znacza właśnie nawet nie cała obudo-
cała obudowa złożona jest z płyt MDF. wa, co sposób jej wykończenia.
Oryginalna estetyka Elaca 208 opie- W katalogu Elaca jest konstrukcja
ra się na charakterystycznych firmowych o symbolu 209, bardzo podobna do
elementach, do których należą omówio- 208, mająca inny głośnik wysokotonowy
ne już błyszczące membrany i kształty -  JET-a , czyli przetwornik z membraną
koszy głośników, łączące się ze sobą, z pofałdowanej folii, będący chlubą Ela-
i przedłużone aż do samego dołu ko- ca, stosowany w najlepszych jego kon-
lumny polakierowanym na czarno pane- strukcjach, też już od wielu lat. Za wers-
lem, zagłębionym w przedniej ściance ję  odrzutową musimy zapłacić 5600 zł
tak jak same głośniki. Właściwa obu- w folii czereśniowej (a więc mogłaby
dowa reprezentuje formę najprostszą ona pojawić się w tym teście) i 6800 zł
z możliwych, bez żadnych pochyłości, w fornirze olchy lub czarnym lakierze.
sfazowań ani zaokrągleń, ale prezentuje Seria  JET Edition zawiera jeszcze
się bardzo elegancko - w każdym razie podstawkowe 205JET i centralny Cen-
w wersji dostarczonej do testu, oklejo- ter 203JET. Wracając do podstawowej
nej jasnym fornirem olchy. Wspomina- linii, warto wspomnieć o modelu 207,
jąc o różnych wersjach kolorystycznych, który również jest bardzo podobny do
208, ale nieco mniejszy, tym razem
głośnik wysokotonowy jest ten sam, za
Chociaż zastosowano dwa głośniki
to nisko-średniotonowe, zamiast 18-cm,
nisko-średniotonowe i dwa tunele
są 15-centymetrowe. Jest też głośnik
bass-reflex, obudowa jest jednoko- centralny - Center 201 i dwa modele
podstawkowców - 201 i 203.
morowa.
1/2002
32
Pierwsze dz
więki z Elaca, dz
więków z
ródeł drugoplanowych.
208
odsłuchiwanego tuż po których- Stanowi to przyczynę postrzegania dy-
Cena (za parę) [zł] 5400,-
kolwiek kolumnach tego testu namiki Elaca jako lekko ograniczonej,
Dystrybutor: ELCO-EXIM
wykazują, iż niemiecka konstrukcja re- kolumny potrafią zagrać głośno, lecz
alizuje nieco odmienną koncepcję jakby nie mogły się naprawdę rozpę- WYKONANIE i KOMPONENTY: Staranne
przestrzenności. Zazwyczaj pierwszy dzić. Symptomów kompresji nie do- i z firmowym blaskiem.
plan ulokowany jest gdzieś w okoli- strzegłem, miałem wrażenie, że Elac
OCENA: bardzo dobra
cach linii głośników, Elac najczęściej zachowuje sporą rezerwę mocy, tylko
LABORATORIUM: Lekko wzmocniony i bardzo
przesuwa go w stronę słuchacza. niechętnie dostarcza jej bezpośred-
nisko sięgający bas, powyżej poprawnie.
Rozciągnięty bas zapuszcza się nich dowodów w postaci nagłych moc-
OCENA: dobra+
głęboko, ale nie jest go na szczęście nych uderzeń. Tym niemniej Elac po-
za dużo. Dudniące tzw.  niemieckie trafi zapewnić prawdziwą ścianę
BRZMIENIE: Swobodne na skrajach pasma,
brzmienie nie odpowiada konwencji tej dz
więku, obszernego i wielobarwnego.
dz
więczne, plastyczne i przejrzyste,
kolumny. Owszem, bas potrafi być po- Inne oblicze Elac nadaje prostym
przekonująca organizacja przestrzeni.
tężny, ale nie gruboskórny, nie kładzie utworom z jednym instrumentem i wo-
OCENA:
się cieniem na innych podzakresach. kalem. W takich przypadkach instru-
dobra+/bardzo dobra*
Nie faworyzuje ani  wykopu wyższe- mentalista umieszczany jest lekko z
go swojego podzakresu, ani nie za- tyłu, brzmienie jest wyraz
ne i bardzo
OCENA KOC
COWA:
męcza efektami pochodzącymi z naj- precyzyjne. Oklaski i cała uwaga sku-
DOBRA+/
niższych rejestrów, jest dobrze wyrów- piona jest jednak na soliście, znacznie
nany i elastyczny - chwilami płynny bliższym i zaprezentowanym w spo-
BARDZO DOBRA*
i uspokojony, momentami konturowy sób ofensywny, nie dający cienia wąt-
i zwarty. pliwości, kto gra  pierwsze skrzypce .
* w odniesieniu do ceny 4000 zł za wersję
Elac nie popada w ewidentną agre- Umiejętność różnicowania planów sta- w sztucznej okleinie
sywność, dobra przejrzystość może nowi duży atut Elaca przy mniejszych
nasuwać przypuszczenia o zbyt silnej składach akustycznych, w takich wa-
górze, wysokie tony można uznać za runkach Elac czuje się najlepiej. Bar-
ofensywne i trochę podmetalizowane, dzo sympatyczne kolumny, o brzmie-
ale wyrównanie wydaje się dobre. niu żywym, plastycznym, wyraz
nym w
Częstotliwości średnie prezentowane całym pasmie akustyczne, z bardzo
są w dobrych proporcjach ze skrajami nisko sięgającym basem, ale i nie
pasma. Wokal w towarzystwie wielu mniej eksponowaną górą pasma, jed-
instrumentów jest dobrze uchwycony, nocześnie bez utraty naturalności.
ale i właściwie wpleciony w przekaz,
nieco uwagi wymaga obserwowanie
1/2002
33
HI-FI
HI-FI
HI-FI - Zespoły głośnikowe 5000-6000 zł
HI-FI
HI-FI
Laboratorium
Dane dotyczące impedancji i efek-
tywności producent przedstawia rzetel-
nie. Deklaruje impedancję znamiono-
wą jako 4&! i wskazuje, że minimalna
wartość modułu w całym pasmie to
3,5&! występujące przy 190Hz. Po-
twierdzają to nasze pomiary, przedsta-
rys. 1.
wione na rys. 1. Efektywność wedle
rys. 1.
rys. 1.
rys. 1.
naszych badań wynosi 89dB, dokład-
nie tyle ile w danych katalogowych.
Elacowi można wierzyć, co zresztą
jeszcze się potwierdzi. 89dB przy 4&!
dla tej wielkości konstrukcji, to jak się
Rys. 1 - charakterystyka modułu impedancji.
okazuje w tym teście, wynik bardzo ty- Rys. 3a - zakres średnio-wysokotonowy, na osi 00, 150 i 300,
w płaszczyz
nie poziomej, pomiar MLS.
powy.
Dwa duże otwory z długimi tunelami
dostroiły układ rezonansowy obudowy
dokładnie do 40Hz (minimum na cha-
rakterystyce impedancji i minimum na
rys. 2
amplitudzie głośników - rys. 2
rys. 2). Stroje-
rys. 2
rys. 2
nie nie jest bardzo niskie, ale w zamian
niezwykle skuteczne, obudowa przy
40Hz pracuje bardzo efektywnie,
szczyt charakterystyki ciśnienia z ot-
worów, leżący nawet nieco niżej na
skali częstotliwości, jest o kilka dB wy-
żej od poziomu z samych głośników.
Charakterystyka wypadkowa biegnie
Rys. 2 - z
ródła niskich częstotliwości,
więc niemal liniowo aż do 38Hz, aby
Rys. 3b - wpływ maskownicy na charakterystykę
pomiar sinusoidą w polu bliskim.
dopiero tam zacząć spadek, jednak już
(na osi głównej).
szybki, ale odczytanie punktu -6dB
przy 32Hz należy uznać za wielki suk-
100
ces 208, którego nikt w tym gronie nie
powtórzył. Ponowne deklaracje produ-
95
centa, że pasmo przenoszenia wynosi
32-25000Hz, są w pełni wiarygodne
(choć formalnie brakuje podanej tole- 90
rancji decybelowej). Mimo że tunele są
długie, nie generują niebezpiecznych
85
rezonansów,  śmieci widoczne w oko-
licach 1kHz nie są głośne.
80
W rodzinie charakterystyk zakresu
rys. 3
średnio-wysokotonowego (rys. 3) moż-
rys. 3
rys. 3
rys. 3
75
na zauważyć małe osłabienie przy ok.
4kHz, również fakt zbiegania się tam
70
charakterystyk mierzonych pod różny-
mi kątami sugeruje, że jest to rejon
częstotliwość podziału, chociaż pro- 65
ducent wspomina o nieco niższych
2,5kHz. Pomijając mały wyskok na sa- 60
10 100 1000 10000
Częstotliw ość w Hz
Rys. 4 - charakterystyka przetwarzania w całym pasmie akustycznym, złożona z pomiarów sinusoidą i MLS.
mym skraju mierzonego pasma, zwią-
Pod aluminiową miską zewnętrznej
zany prawdopodobnie z rezonansem
warstwy membrany,
metalowej kopułki, na osi głównej moż-
na ustalić tolerancję +/-2,5dB, podob-
znajduje się
O
O
O
O
nie też pod kątem 15O.
tradycyjny
Rys. 3a pokazuje, że maskownica
Rys. 3a
Rys. 3a
Rys. 3a
Rys. 3a
celulozowy
nie powoduje poważnych perturbacji
stożek. na charakterystyce, jej wpływ nie powi-
nien być słyszalny.
rys. 4
Patrząc na całokształt (rys. 4 wi-
rys. 4),
rys. 4
rys. 4
dzimy lekkie wzmocnienie dość szero-
kiego zakresu niskich tonów.
Impedancja znamionowa [&!]4
Efektywność (2,83V/1m) [dB] 89
Moc zmamionowa* [W] 160
Wymiary (WxSxG)[cm] 103x20x28,5
* wg danych producenta
*
*
*
*
1/2002
34
34
Ci
ś
nienie w dB