604495244

KCJ

dania mieszanki nie większą niż 2 m/h (a więc podobnie jak w przypadku mieszanek zagęszczanych tradycyjnie). Ponadto, aby uniknąć wprowadzenia do mieszanki powietrza, końcówka rozdzielacza powinna być cały czas zanurzona około 10 cm poniżej poziomu układanej mieszanki betonowej, także wtedy, gdy zmieniane jest miejsce podawania mieszanki. W przypadku betonowania elementów pionowych mieszanka samozagęsz-czalna może być także podawana poprzez specjalny zawór umieszczony w dolnej części wzmocnionego, ze względu na zwiększone parcie deskowania. Podawanie od dołu zmniejsza niebezpieczeństwo segregacji oraz sprzyja lepszemu wykończeniu powierzchni betonu, gdyż do mieszanki w trakcie układania od dołu dostaje się mniej powietrza, gdy jest ona układana w tradycyjny sposób (jednak zwiększone parcie na deskowania wymusza ich wzmocnienie).

Ze względu na sztywnienie mieszanki samozagęszczalnej w rurociągu, ponowne rozpoczęcie pompowania po przerwie może być utrudnione i wymagać znacząco zwiększenia ciśnienia w rurociągu (co sprzyja segregacji wewnętrznej mieszanki). Ponadto, przerwy w betonowaniu mogą powodować powstawanie słabych połączeń na styku układanych kolejno warstw mieszanki osłabiających wytrzymałość, trwałość i wygląd konstrukcji. W przypadku wystąpienia krótkich przerw w betonowaniu, po jego wznowieniu pierwsze partie mieszanki należy układać tak, aby powierzchniowo upłynnić wcześniej ułożoną mieszankę ułatwiając tym samym jej dobre połączenie się z nowo układaną. Można to osiągnąć np. poprzez zwiększenie ciśnienia mieszanki w rurociągu lub poprzez zwiększenie wysokości, z której jest układana mieszanka.

Należy zwrócić uwagę, że często podkreślane przyspieszenie betonowania dzięki stosowaniu betonu samozagęszczalnego jest wyraźne głównie w przypadku betonowania elementów poziomych. W przypadku betonowania elementów pionowych, ze względu na parcie mieszanki na deskowania, prędkość betonowania nie odbiega lub nawet jest mniejsza niż w przypadku mieszanek zagęszczanych tradycyjnie.

Istotą betonu samozagęszczalnego jest wyeliminowanie konieczności stosowania zagęszczania wibracyjnego. Co więcej, specyficzne właściwości reologiczne mieszanki samozagęszczalnej umożliwiające jej samozagęszcze-nie wykluczają jednocześnie stosowanie zagęszczania wibracyjnego. Poddanie mieszanki nawet słabej wibracji spowoduje bowiem zakłócenie jej stabilności wewnętrznej i doprowadzi do wystąpienia bardzo silnej segregacji. Z tego powodu jakiekolwiek urządzenia wibracyjne nie powinny być używane przy układaniu betonu SCC, jak również w pobliżu miejsca betonowania. Niemożność uzyskania odpowiedniego stopnia zagęszczenia betonu SCC wymaga natychmiastowego przerwania robót, sprawdzenia zgodności właściwości mieszanki SCC i procedur jej produkcji, transportu i układania ze specyfikacją, a następnie jeśli to konieczne - odpowiedniej korekty jej składu lub procedur. W wyjątkowych przypadkach możliwe jest zastosowanie pod ścisłą kontrolą bardzo słabej wibracji. Dotyczy to betonowania konstrukcji o skomplikowanych kształtach oraz wykończenia powierzchni płyt. W tym ostatnim przypadku należy odczekać aż mieszanka zesztywnieje. Awaryjnie kontrolowaną lekką wibrację można stosować w przypadku, gdy w wyniku przedłużającej się przerwy w betonowaniu, na powierzchni wcześniej ułożonej mieszanki utworzy się sztywna skorupa uniemożliwiająca prawidłowe połączenie z następnie układaną warstwą mieszanki.

Jeśli mieszanka SCC nie jest samopoziomująca, powinna być wyrównana za pomocą typowych narzędzi ręcznych, bezpośrednio po zakończeniu układania, zanim wystąpi powierzchniowe zesztywnienie mieszanki. Słaba wibracja przy wykończeniu powierzchni górnej elementów możliwa jest tylko wtedy, gdy mieszanka zesztywnieje i pod ścisłą kontrolą.

Pielęgnacja betonu samozagęszczalnego jest analogiczna jak betonów tradycyjnych. Ze względu na niskie w/c, brak wycieku wody oraz dużą ilość zaczynu, pielęgnację należy zaczynać bezpośrednio po ułożeniu mieszanki.

5. Podsumowanie

Metody projektowania i wykonania betonu samozagęszczalnego są w dużym stopniu analogiczne jak betonu zwykłego. Równocześnie jednak stosowanie betonu samozagęszczalnego wymusza wprowadzenie szeregu specyficznych procedur, których nieuwzględnienie zwykle prowadzi do znaczącego obniżenia jego jakości. Jakość betonu samozagęszczalnego jest silnie zależna od nawet bardzo niewielkich zmian właściwości składników lub składu oraz powtarzalności procedur technologicznych. W związku z tym bardzo ważne jest, aby każdy etap procesu jego wykonania prowadzony był pod wzmożonym nadzorem technologicznym, zwłaszcza wtedy, gdy wykonawca nie ma odpowiedniego doświadczenia lub wdrażany jest nowy rodzaj mieszanki. Najlepiej, jeśli zarówno procesy produkcji, jak i wykonania betonu samozagęszczalnego prowadzone są przez przedsiębiorstwa, w których wdrożono odpowiednie systemy zarządzania jakością. Należy również przeprowadzić teoretyczne i praktyczne szkolenie wszystkich pracowników zaangażowanych w procesy produkcji i wykonania betonu samozagęszczalnego w zakresie ich specyfiki oraz konsekwencji niewłaściwego ich wykonania. Szczególne znaczenie mają: wpływ wibracji na stabilność mieszanki, prędkość układania mie-

ARTYKUŁY PROBLEMOWE

6/2009

35