6075430482

(14%). Według Rocznika demograficznego GUS w 2010 roku wskaźniki te wynosiły odpowiednio: 9,4% i 26,2%’. Główną przyczyną tego stanu jest zła sytuacja materialna rodzin mieszkających na wsi. Dotąd podstawową grupą docelową Programu była młodzież wywodząca się z dawnych terenów popegeerowskich. Cztery lata temu nastąpił wyraźny spadek liczebności tej grupy. W kolejnych latach ustabilizował się na obniżonym poziomie. W związku z tym, już w roku akademickim 2008/2009 włączono do Programu nową grupę docelową, tzn. młodzież pochodzącą ze wsi i małych miast uczestniczącą w finałowym etapie olimpiad przedmiotowych w szkołach ponadgimnazjalnych. Od 2009 roku w Programie mogli uczestniczyć także wychowankowie rodzin zastępczych będący w trudnej sytuacji materialnej. Od 2010 roku o stypendia pomostowe mogli się ubiegać także wychowankowie placówek opiekuńczo-wychowawczych typu socjalizacyjnego (państwowych domów dziecka). Trwają prace nad redefinicją grupy/grup docelowych. Kandydaci wywodzący się z rodzin byłych pracowników ppgr będą mogli uczestniczyć w Programie. Agencja Nieruchomości Rolnych nadal zapewnia wsparcie organizacyjne. Dotychczasowa rola Agencji w logistyce Programu Stypendiów Pomostowych była niezwykle istotna ze względu na jej sieć biur regionalnych, za pośrednictwem których odbywał się proces informowania i zbierania aplikacji. Współpraca układa się znakomicie.

Od roku akademickiego 2004/2005 system pomocy stypendialnej dla studentów składał się z trzech zasadniczych elementów: programu stypendialnego finansowanego z budżetu państwa, programu finansowanego ze środków unijnych oraz programów stypendialnych organizacji pozarządowych. Podkreślić należy, że od 2007 roku programy stypendialne realizowane ze środków unijnych nie są zorientowane na wyrównywanie szans edukacyjnych, ale na wspieranie rozwoju, szczególnie regionów, poprzez fundowanie stypendiów na wybranych kierunkach. Pomoc ze środków budżetowych w ostatnich latach nieznacznie ale spada'.

W tej sytuacji młodzi ludzie ze wsi i małych miast, będą nadal w najtrudniejszej sytuacji. Co więcej, istniejący system w sposób odrębny adresuje pomoc do dwóch grup odbiorców: uczniów i studentów. Brak jest w nim mechanizmów zapewniających „pomost” pomiędzy szkołą średnią i wyższą, nie stymuluje on do podjęcia decyzji o kontynuowaniu nauki na studiach wyższych, decyzji, która jest jedną z najważniejszych w życiu młodych ludzi i ich ubogich rodzin.

Na tym tle realizacja Programu Stypendiów Pomostowych nabiera szczególnego znaczenia. Bez tego rodzaju pomocy wyróżniająca się w nauce i wybitnie uzdolniona, młodzież ze środowisk wiejskich i z małych miast, znajdująca się w bardzo trudnej sytuacji, nie ma szansy wyrwania się ze swojego środowiska i przerwania procesu dziedziczenia biedy.

W wyniku przeprowadzonych przez FEP badań ankietowych^{1 2 3} wynika, że ponad 80% stypendystów przez okres trwania studiów pobierało stypendium socjalne, dla 94% stypendium pomostowe miało bardzo duże i duże znaczenie w poprawie ich sytuacji materialnej, 39% osiągnęło na I roku dobre i bardzo dobre wyniki w nauce, zaledwie 3,1% zrezygnowało z kontynuowania nauki.

Dowodzi to, że środowisko, do którego adresowany jest Program, zostało właściwie określone. Dotarliśmy bowiem z pomocą do młodych ludzi, którzy bardzo tej pomocy potrzebują, ale co najważniejsze - są ambitni i bardzo chcą poprzez wykształcenie zmienić warunki życia, warto więc w nich inwestować, co raz jeszcze potwierdza sens całego Programu.

18

1

Rocznik demograficzny GUS 2010, www.stat.gov.pl. [data pobrania 15.07.2011],

2

■ Według danych GUS - Finanse szkól wyższych odsetek studentów korzystających z pomocy stypendialnej, w 2005 wynosił 29%, w 2006 - 29%, w 2007 - 32%, w 2008 - 28%; w 2009 - 27%, w 2010 - 27%.

3

Raport z badań stypendystów 2010, dokument wewnętrzny.

Sprawozdanie FEP 2011