628033117

6/1994

URANIA

175

mieniony już prof. S. Boczar, dr hab. Władysław Góral (Zakład Geodezji i Kartografii), dr Henryk Brancewicz (Zakład Informacji o Tferenie), a także autor niniejszego artykułu (Zakład Kształtowania i Ochrony Środowiska). Dzięki temu tematyka prac astronomicznych prowadzonych na Wydziale została — od 1980 roku — znacznie poszerzona.

Fot. 2. Antena i odbiornik sygnałów GPS ASH-TECH — XII LM zainstalowany na punkcie geodezyjnym na budynku Wydziału Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska AGH (foto A. Kmieciński).

Władysław Góral jest absolwentem astronomii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Zaraz po ukończeniu studiów podjął pracę na Wydziale Geodezji Górniczej AGH (w 1963 roku). Jest autorem licznych prac z dziedziny astronomii geodezyjnej i geodezji satelitarnej. Zajmuje się m. in. wyznaczaniem pozycji satelitów oraz współrzędnych obserwatora, modyfikacją metody najmniejszych kwadratów (algorytmu Gaussa-Banachiewicza) dla zagadnień słabo uwarunkowanych, badaniem możliwości zastosowania regularyzowanej metody najmniejszych kwadratów do o-pracowywania obserwacji dopplerowskich, wykorzystywaniem pomiarów GPS przy rozwiązywaniu różnorodnych zadań geodezyjnych.

Henryka Brancewicza nie trzeba - jak sądzę — przedstawiać Czytelnikom Uranii. Dodać jedynie należy, iż wspólnie zajmowaliśmy się gwiazdami zmiennymi zaćmieniowymi, ich parametrami geometrycznymi i fizycznymi. Natomiast wspólnie z dr. Edouardem O b 1 a k i e m z Obserwatorium Astronomicznego w Besanęon we Francji (również absolwentem astronomii Uniwersytetu Jagiellońskiego) zgłosiliśmy program obserwacyjny wyznaczania przez satelitę H1PPARCOS paralaks dla 95 u-kładów zaćmieniowych znajdujących się w odległości do 100 pc od Słońca. Został on przyjęty oraz zaakceptowany przez Komitet Organizacyjny Projektu HIPPARCOS i otrzymał nr 177. Wypada podkreślić, iż do tego Projektu zostały również zgłoszone programy geodezyjne i geofizyczne dotyczące m. in. rotacji Ziemi, ruchów biegunów i dryfu kontynentów — można zatem stwierdzić, że HIPPARCOS jest satelitą astrometryczno-geodezyjnym, zwłaszcza, że z wysoką dokładnością zostaną wyznaczone systemy odniesienia (współrzędnych astronomicznych), na których bazują przecież podstawowe pomiary geodezyjne. Również we współpracy z Obserwatorium Astronomicznym w Bordeaux (Francja) zostały określone odległości najdalszych znanych gwiazd zaćmieniowych w naszej Galaktyce.

Autor niniejszego artykułu zajmuje się ponadto — w ramach prac naukowo-badawczych Zakładu Kształtowania i Ochrony Środowiska — interpretacją wielo-spektralnych, skanerowych zobrazowań Ziemi, czyli astronomią... na opak. Zobrazowania te, pochodzące głównie z satelity LANDSAT, są wykorzystywane do oceny stanu środowiska przyrodniczego, a