164
URANIA
6/1994
wiają przewidywania modelu nieewolucyj-nego dla dwóch wartości ą* Widać, żc obserwowane liczby galaktyk znacząco przewyższają przewidywania modelu w obszarze m >21 mag. Rys. 2 to analogiczny diagram, ale w barwie podczerwonej K. Tu można powiedzieć, że krzywa q0 = 0.05 z grubsza oddaje dane obserwacyjne! Również liczba galaktyk na jednostkę powierzchni sfery niebieskiej w zależności od z którą przedstawia rys. 3 zdaje się być nie najgorzej opisana modelem nieewolucyj-nym. Linia ciągła oznaczona NE reprezentuje przewidywania modelu nieewolu-cyjnego, a histogram obserwacje. Dodajmy, że model ewolucyjny przewiduje pik na tym wykresie w okolicy z = 1.1, który nic jest obserwowany.
Pojawia się więc pytanie: czy model nic-ewolucyjny jest zły dlatego, że jest nie-ewolucyjny (czyli włączenie ewolucji jest konieczne), czy też z innego powodu. Do konstrukcji modelu potrzeba znać bowiem zgrubne widma galaktyk poszczególnych typów, czyli SED’y, (ang. Spectral Energy Distributions). Otóż standardowy model nieewolucyjny oparty jest na zaledwie czterech (!) SED*ach otrzymanych z fotometrii garstki galaktyk (klasyczne wyniki Co-lcmana). Tb pokrywa około połowę spośród głównych wyróżnianych typów morfologicznych. Ponadto przyjmuje się, że SED*y są takie same dla wszystkich galaktyk danego typu, niezależnie od jasności, co jest sprzeczne z obserwowanymi zależnościami kolor — jasność absolutna w lokalnym Wszechświecie. Tak więc widzimy, że model nieewolucyjny ma poważne braki i jest ostatnio coraz częściej krytykowany, ale bynajmniej nie z tego względu, że jest nieewolucyjny. Zarzuty dotyczą w głównej mierze innych cech.
3. Model nieewolucyjny z zależnością od jasności
Tb również pomijamy ewolucję gwiazdowej zawartości galaktyk, jasność absolutna konkretnej galaktyki nie zależy od cza-
• • • •
Rys. 2. Liczba galaktyk na stopień kwadratowy nieba na przedział jasności 1 mag (oś pionowa) w zależności od obserwowanej jasności podczerwonej K (oś pozioma).
Rys. 3. Liczba galaktyk na stopień kwadratowy nieba w jednostkowym przedziale przesunięć ku czerwieni w zależności od przesunięcia ku czerwieni z.
su. Nowym elementem jest zależność od jasności. Dysponując próbką galaktyk z lokalnego Wszechświata (z>0.02), dla któ-