REJENT NR 7 - linieć 1993 r.
świadczenia należnego wierzycielowi. Za błędne natomiast należałoby uznać przeliczenie wysokości długu i ustalenie go na poziomie wartości nowego samochodu z daty wydania orzeczenia i następnie zasądzenie odsetek swoją wysokością odpowiadających stopie oprocentowania stosownych lokat w banku za cały czas obowiązywania umowy. W ten sposób waloryzacja zostałaby przeprowadzona dwa razy, raz przez przeliczenie wartości kapitału, drugi raz przez podwyższenie odsetek.
W świetle powyższego zasadne wydaje się twierdzenie, że zmianie podlega albo wysokość samego świadczenia pieniężnego, albo wysokość płaconych odsetek. Te dwa sposoby waloryzacji nie mogą być natomiast - moim zdaniem - stosowane łącznie.
Odrębną kwestią, związaną z omawianym zagadnieniem, jest zasądzanie odsetek od kwoty już raz zwaloryzowanej na przyszłość. Świadczenie w: nowej wysokości staje się wymagalne od daty uprawomocnienia się orzeczenia sądu w przedmiocie waloryzacji12. W opóźnienie, w stosunku do nowej wysokości świadczenia pieniężnego, dłużnik może popaść dopiero po tej dacie. Nic jednak nie stoi na przeszkodzie zasądzeniu przez sąd odsetek na przyszłość, tj. na wypadek wystąpienia opóźnienia w wykonaniu zobowiązania przez dłużnika. Jeżeli stopa odsetek była określona przez strony w umowie, to ta stopa powinna być brana pod uwagę przez sąd przy wydawaniu orzeczenia o odsetkach. W braku stosownych postanowień w umowie stron lub w razie zastrzeżenia odsetek znacznie odbiegających swoją wysokością od poziomu inflacji, regułą powinno być zasądzanie odsetek ustawowych.
Dalszym problemem, jaki w praktyce może się pojawić, jest zagadnienie waloryzacji odsetek już zaległych w chwili wydawania przez sąd orzeczenia o waloryzacji1’. Mogą bowiem mieć miejsce różne sytuacje, ale wydaje się ,że rozstrzygnięcie konkretnego wypadku uzależnione powinno być od - przede wszystkim - stopy odsetek ustalonych w umowie. Jeżeli zostały one określone na stosunkowo niskim poziomie, znacznie poniżej stopy inflacji, to ich waloryzacja przez podwyższenie wysokości odsetek przynajmniej do poziomu zbliżonego do wysokości inflacji, ewentualnie przez przeliczenie wysokości należnego z tytułu od-
48