- spisanie sprawozdania z działalności naukowej zawierającego prezentację osiągniętych rezultatów naukowych wraz z uzasadnieniem zasad wewnętrznej weryfikacji i falsyfikacji rezultatów,
- ogłoszenie do publicznej wiadomości sprawozdania z działalności naukowej i poddaniu tym razem zewnętrznej weryfikacji i falsyfikacji rezultatów badań,
- oraz na koniec potwierdzenie wartości aktywności naukowej na polu badawczym jako wyniku wewnętrznej i zewnętrznej falsyfikacji w zakresie dopuszczenia wyników badań do istoty paradygmatu.
W zakresie operacji podstawowych procesu naukowego, które prowadzą do realizacji czynności naukowych wyróżniamy:
- formułowanie próbnych twierdzeń - co przekłada się stwierdzenie hipotez -przypuszczeń, twierdzeń formułowanych przed dowodem naukowym,
- wykonywanie wewnętrznej weryfikacji i falsyfikacji każdej z postawionych hipotez -wykonywane w tym wypadku czynności są często skomplikowane - są iteracyjne, wariantowe, oparte na sprzężeniach zwrotnych, gdzie metodami prób i błędów, eksperymentów, symulacji oraz heurystyki,
formułowanie rezultatów twierdzeń - czyli tez naukowych, które przyporządkowywane są do istniejących stanów niewiedzy, gdzie teza jako twierdzenie naukowe jest formułowana po dowodzie naukowym,
- oraz synteza przebiegu oraz rezultatów operacji naukowych - obejmuje zbiór tez naukowych wraz z ich uporządkowanym skategoryzowaniem i uzasadnieniami.
Należy pamiętać o tym, że nie jest wymagane by proces naukowy był kompletny, to znaczy by jednocześnie jego wynikiem było rozwiązanie problemów zarówno poznawczych, aksjologicznych, i normatywnych. Każdy z problemów może, a właściwie powinien być rozwiązywany autonomicznie choć w powiązaniu z innymi. Niemniej jednak przeprowadzenie oceny wartościującej danego przedmiotu nie jest możliwe bez jego uprzedniego rozwiązania.
Problem poznawczy można scharakteryzować jako trudność w obszarze wprowadzenie, usunięcia, zmiany lub zamknięcia określonego stanu niewiedzy i pewności co do faktu jej istnienia. Zatem nie każdy problem z którym stykają się badacze jest poznawczym problem naukowym. Naukowość bowiem to zbiór łączący cechy i ich parametry z którymi kwalifikuje się daną trudność. Zastosowanie metodologii naukowej w
5