Sprawozdanie z działalności Instytutu Medycyny Wsi im. Witolda Chodźki za rok 2013
Instytut wykonuje również zadania zlecone przez urzędy administracji rządowej i samorządowej oraz inne zadania wynikające z odrębnych przepisów.
Po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej przedmiot i zakres działalności Instytutu określony statutem nabrał szczególnego znaczenia dla planowania i realizowania polityki Państwa wobec szeroko pojętej ochrony zdrowia ludności wiejskiej. Dokumenty Światowej Organizacji Zdrowia uznają, że poprawa zdrowia i dobrego samopoczucia ludzi jest najwyższym celem rozwoju społecznego i ekonomicznego. W dokumentach tych podkreśla się istotną rangę dążenia do zmniejszenia „luki zdrowotnej", tj. nierówności w stanie zdrowia i dostępności do opieki zdrowotnej między społecznościami, zarówno w skali Regionu Europejskiego jak i w poszczególnych krajach, celem poprawy zdrowia całej populacji. Służyć temu powinna właściwa polityka zdrowotna.
Głównym celem prac badawczo-rozwojowych prowadzonych w Instytucie jest obniżenie zawodowego ryzyka zdrowotnego oraz poprawa stanu zdrowia i związanej z nim jakości życia ludności wiejskiej, ze szczególnym uwzględnieniem rolników.
W dotychczasowej działalności do priorytetowych kierunków prac badawczo-rozwojowych i wdrożeniowych należą:
Badania nad zagrożeniem stanu zdrowia ludności wiejskiej ze strony biologicznych czynników szkodliwych w środowisku bytowania i pracy. Szkodliwe czynniki biologiczne należą do najbardziej typowych zagrożeń zdrowia w środowisku pracy rolnika. Osiągnięcia Instytutu w tej dziedzinie aktywności badawczo-rozwojowej stawiają Instytut w szeregu najpoważniejszych ośrodków naukowo-eksperckich w kraju i na forum międzynarodowym.
Badania nad toksycznością pestycydów, skażeniem środowiska na obszarach o intensywnej produkcji rolnej oraz opracowywanie metod oznaczania pestycydów w elementach środowiska na użytek Polskiego Komitetu Normalizacyjnego. Duże znaczenie poznawcze mają wyniki badań nad neurotoksycznością pestycydów. W dziedzinie badań stosowanych na wyróżnienie zasługują badania nad zanieczyszczeniem wody pitnej z ujęć na terenach upraw sadowniczych środkami ochrony roślin. Wykazały one wysoki stopień zanieczyszczenia tych wód, zwłaszcza związkami z grupy pestycydów fosforoorganicznych, triazynowych, ale też chloroorganicznych. W wielu przypadkach stężenia przekraczały wielokrotnie wartości NDS obowiązujące w Polsce.
Prace badawczo-rozwojowe i wdrożeniowe nad wypadkowością i bhp w rolnictwie oraz zagrożeniem ze strony czynników fizycznych w środowisku pracy rolnika. Działalność wdrożeniowa w zakresie prewencji wypadkowej
i promocji bhp w rolnictwie realizowana jest poprzez współpracę z KRUS (szkolenia dla inspektorów i lekarzy orzeczników KRUS, materiały szkoleniowo-dydaktyczne). Instytut prowadzi od wielu lat badania nad narażeniem rolników na pył, hałas i wibracje w środowisku pracy.
Prace nad oceną higieniczno-sanitarną gleb, nawozów organicznych i organiczno-mineralnych stosowanych
w produkcji rolnej w aspekcie zagrożenia zdrowia. Instytut jest uprawniony do wydawania opinii w zakresie określenia wpływu nawozu na zdrowie ludzi, umożliwiających wprowadzenie nawozów do obrotu.
Prace nad oceną potrzeb zdrowotnych i dostępnością ludności wiejskiej do opieki zdrowotnej oraz inne zadania związane ze zdrowiem publicznym.
W roku 2013 Instytut realizował prace badawcze w ramach działalności statutowej, projekty badawcze konkursowe (granty) finansowane przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego i Narodowe Centrum Nauki. Ponadto realizowano prace (ekspertyzy i projekty badawcze) na zlecenie Ministerstwa Zdrowia oraz
4