683539650

Problematyka ekologiczna realizowana jest w szkole już w klasach początkowych. Propozyyę wprowadzenia treści ekologicznych w klasie pierwszej zamieszcza K. Matuszak [1997, s. 6-8]. W związku z moją działalnością dydaktyczną na kierunku wychowanie techniczne wybrałam te przykłady, które można zastosować na lekcjach techniki (dawniej pracy-techniki). Pierwszoklasiści rozumieją zjawiska pogodowe. Poprzez zbieranie liści, szyszek, kasztanów poznają wpływ pogody na zachowanie się roślin i zwierząt. Zapoznają się z zagadnieniami motoryzacyjnymi (bezpieczne przejścia przez jezdnię). Analizują wartości odżywcze jarzyn i owoców, konstruują proste jadłospisy. Zapoznają się z życiem drzew i wartością użytkową drewna. Podejmują próby segregayi odpadów.

Szersze zaznajomienie uczniów z problematyką ekologiczną następuje w klasach II i III. Dzieci obserwują wpływ pór dnia na wegetację roślin, zwiedzają gospodarstwa hodowlane i ogrodnicze, poznają ekosystem łąkowy i leśny oraz życie biologiczne w zbiorniku wodnym. Do systemu edukacji dołącza się elementy wychowawcze w celu kształtowania właściwych postaw proekologicznych. B. Poskrobko [1998, s. 103] zaleca stosowanie w procesie dydaktycznym metod typowych dla nauczania przedmiotów przyrodniczych, a więc wycieczkę, eksperyment, obserwację. Na zajęciach szkolnych z biologii w klasie IV dzieci poznają piktogramy produktów ekologicznych, produkty pochodzenia roślinnego i zwierzęcego, podstawy ochrony zasobów przyrody. W klasach V i VI dochodzą zagadnienia wpływu cywilizacji na środowisko naturalne, w tym na zdrowie człowieka, tematyka dotycząca ochrony gatunkowej zwierząt i roślin oraz ochrony przyrody nieożywiony, parków narodowych, krajobrazowych i rezerwatów przyrody. W klasie I gimnazjum uczniowie pogłębiają wiedzę na temat przyczyn chorób cywilizacyjnych, w II zaś poznają sposoby zapobiegania schorzeniom, między innymi poprzez zdrowy styl życia.

Budujące jest, że powstaje wiele programów autorskich z zakresu ekologii i ochrony środowiska. Na przykład E. Dombrowska [1997, s. 4-6; 1999, s. 8-9] opracowała programy autorskie z ekologii i ochrony środowiska dla klas V i VI, natomiast M. Szajko i J. Szymańska [1999, s. 1—3] dla klas I i II gimnazjum (dawniej klasy VII i VIII szkoły podstawowy). Zwięzłe zestawienie tematyki z zakresu ekologii, realizowanej w programach nauczania różnych przedmiotów w klasach IV-VIII (przed reformą szkolnictwa), podają E. Ryży i P. Tomkowiak [1996, s. 80-82]. I tak na zajęciach z chemii w klasie VII (obecnie I gimnazjum) omawia się

54