6771815067

przestrzegają zasad zakazu dyskryminacji klientów w dostępie do opieki medycznej. W Preambule Kodeksu Etyki dla Pielęgniarek ICN z 2005 roku czytamy: „Opieka pielęgniarska jest pełna poszanowania i nie może być ograniczeń ze względu na: wiek, kolor skóry, wyznanie, kulturę, niepełnosprawność czy chorobę, pleć, orientację seksualną, narodowość, poglądy polityczne, rasę czy sytuację społeczną” (ICN, 2005). Podobny zapis znajdujemy w Kodeksie etyki zawodowej pielęgniarki i położnej RP z 2003 roku.

W Polsce, jak wynika z Komunikatu CBOS, Polacy są generalnie niezadowoleni z funkcjonowania krajowego systemu opieki zdrowotnej. W dodatku, w okresie od marca 2007 r. do sierpnia 2008 r. odsetek osób „niezadowolonych” wzrósł z 58% do 68%, natomiast osób „zadowolonych” spadł z 37% do 25%. Przewagę ocen negatywnych odnotowano we wszystkich grupach społeczno-demograficznych.

Interesujące jest jednak, że większy od średniej odsetek osób „zadowolonych” wystąpił wśród osób starszych powyżej 65 roku życia (36%) i rencistów (34%), którzy zapewne częściej niż pozostałe grupy społeczne korzystają z opieki zdrowotnej'.

Jednakże w wielu regionach UE, głównie nowych państw członkowskich występują takie problemy, jak: rozproszenie środków finansowych, niemożność zaspokojenia potrzeb mieszkańców z uwagi na brak odpowiedniej lokalnej infrastruktury, brak najnowszego wyposażenia medycznego oraz wystarczająco wykwalifikowanego personelu. Do słabych stron europejskiego systemu służby zdrowia należy też informowanie pacjentów, ważny element pracy pielęgniarki.

Pielęgniarki mogą realizować wiele cennych inicjatyw' zwiększających dostęp społeczeństwa do zdrowia. Pielęgniarki coraz częściej wykorzystują w swojej praktyce technologie informacyjne takie jak np. telefony komórkowe, Internet itp. http://www.ptp.nal.pl/pliki/pdf/ to.ńO.wąęję_Tę_ilę_ipislę»niąrgtyo_PTP_2_i00_i9_ilpę)f.

Jednym z przykładów'jest praca pielęgniarek w Korei Południowej. Pielęgniarki wykorzystując kontakt przez sms monitorują poziom glukozy we krwi, interpretują otrzymywane dane i przekazują zwrotnie zalecenia terapeutyczne w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości oraz kontrolują przestrzeganie zaleceń terapeutycznych. W grupie, gdzie prow'adzono tej rodzaj działań poziom glikozylohemoglobiny (HbAlc) w ciągu 3 miesięcy zmniejszył się, w porównaniu z wartością wyjściową, o 1/E15 % punktów i 1/E05% punktów w ciągu następnych sześciu miesięcy. (Hee-Seung et al. 2007) http://www.ptp.nal.pl/pliki/ICN/lCN IND 2010.pdf

Dostęp do leczenia i przestrzeganie zaleceń terapeutycznych jest kluczowa dla zapewnienia zdrowego starzenia się i samo opieki dla wszystkich tego potrzebujących. Konieczne jest, aby przy pisać takie uprawnienia pielęgniarkom i innym pracownikom ochrony zdrowia, tak aby ich realizacja przyczyniła się do zwiększenia dostępności do usług zdrowotnych. Jednym z takich rozwiązań jest np. nadanie pielęgniarkom APN kompetencji przepisywania leków. Działanie to pomogło w ułatwieniu dostępu do leczenia w miejscach, gdzie nie było możliwości otrzymania pomocy lekarskiej. Pierwsze badania, przeprowadzone w Wielkiej Brytanii, oceniające wprowadzenie uprawnień do przepisywania leków przez pielęgniarki wykazały poprawę standardów opieki nad pacjentami i wzrost zadowolenia; oszczędność czasu lekarzy i pielęgniarek; dostateczną wiedzę i kompetencje pielęgniarek, aby bezpiecznie wykonywać nowe obowiązki; oszczędności kosztowe; oraz zacieśnione relacje w obrębie całego zespołu pracowników medycznych. Niektóre placówki medyczne donosiły o wzroście liczby wystawianych recept, a inne o jej spadku (Buchan & Calman 2004).

Badania zawierające ocenę pacjentów' odnośnie przepisywania leków przez pielęgniarki są nieliczne, jednakże można znaleźć w literaturze opis postrzeganych korzyści, takich jak dłuższy czas trwania relacji pacjenta z pielęgniarką i częstotliwość kontaktów, dostępność, otwartość oraz styl konsultacji medycznej i forma przekazywania informacji (Latter & Courtenay 2004). Pacjenci informowali przede wszystkim o szybszym dostępie do recept na leki i doceniali kompetencję pielęgniarek w obszarze danej specjalizacji, czasami uznając, że ze względu na lepszą znajomość

* Korzystanie ze świadczeń zdrowotnych. Komunikat z badań„ Warunki życiowe społeczeństwa polskiego: problemy i strategie", CBOS, Warszawa, luly 2008

2

2