6771815106

Polimery syndiotaktyczne charakteryzują się rozłożeniem podstawników X w regularny sposób nad i pod płaszczyzną łańcucha głównego (rys. 1.7b). Obok polimerów taktycznych istnieją także polimery, w których nie występuje geometryczna regularność rozmieszczenia grup bocznych wzdłuż łańcucha - noszą one nazwę ataktycznych (rys. 1.7c).

1.4. Polidyspersja i średnia masa molowa

Polimery, w odróżnieniu od związków małocząsteczkowych, nie mają ściśle określonej masy molowej. Wielkość ta nie może być podstawą ich identyfikacji, ma jednak bardzo duże znaczenie dla przetwórstwa i decyduje o wielu właściwościach fizykochemicznych.

Masa molowa (masa cząsteczkowa, ciężar cząsteczkowy to powszechnie stosowane terminy, ale niezalecane przez IUPAC) obliczana jest z liczby zawartych w cząsteczce atomów i ich mas atomowych.

Ze wzrostem masy molowej zwiększa się temperatura płynięcia, przewodnictwo, odporność cieplna, a także wytrzymałość i udarność. Negatywnym skutkiem wzrostu masy molowej jest równoległy wzrost lepkości, co utrudnia przetwórstwo polimerów.

Tworzywa wielkocząsteczkowe zbudowane są z makrocząsteczek o różnej długości łańcucha, a co za tym idzie o różnej masie molowej - charakteryzują się więc niejednorodnością masy molowej. Zjawisko to nosi nazwę polidyspersji (polimo-lekularności). Jest to powodem, dla którego w odniesieniu do tworzyw wielkocząsteczkowych operuje się pojęciem średniej masy molowej (M ).

W celu dokładnego scharakteryzowania polimeru wyznacza się nie tylko jego średnią masę molową, ale także rozrzut mas molowych, zwany stopniem polidyspersji. Wskazuje on, jak dalece masy molowe makrocząsteczek odbiegają od wartości średniej. Na ocenę stopnia polidyspersji pozwalają różniczkowe krzywe rozrzutu mas molowych (rys. 1.8).

Objaśnienia:

1    - polimer o małym rozrzucie mas molowych

2    - polimer o dużym rozrzucie mas molowych

Rys. 1.8. Różniczkowe krzywe rozrzutu mas molowych

Źródło: S. Porejko, J. Fejgin, L. Zakrzewski, Chemia związków wielkocząsteczko-wych, s. 23

Wyznacza się je na podstawie frakcjonowania, czyli postępowania, które pozwala na uzyskanie z próbki polimeru o dużym stopniu polidyspersji określonej ilości frakcji (10 4- 20) o bardzo małym stopniu polidyspersji.

7