podjętych na etapie 2, samoreferencyjnych uzgodnień uznaje się za aktualnie obowiązującą.
W scharakteryzowany powyżej sposób przebiega wewnątrz systemowy ‘ruch okrężny’1 - od formułujących określone postulaty wspólnot społecznych, poprzez ciała pośredniczące (m.in. partie polityczne, zrzeszenia obywatelskie, związki wyznaniowe i organizacje gospodarcze), do publicznych (państwowych i samorządowych) oraz semi-publicznych (konsultacyjnych i negocjacyjnych) ośrodków decyzyjnych.
Kończąc wątek prezentacji głównych założeń współczesnej analizy systemowej nie sposób nie zapytać o to, czy w warunkach panujących w Polsce w ogóle możliwe jest rozpatrywanie zjawisk i procesów zachodzących na poziomie regionu przy użyciu kategorii systemu? Do sformułowanej w ten sposób kwestii odniesiemy się w kolejnej części niniejszego opracowania.
2. Region administracyjny - terytorialny system polityczno-społeczny czy systemowa kondygnacja?
W świetle tego, co dotychczas zostało powiedziane jest rzeczą dość oczywistą, że w tradycji nauk społecznych mówiąc o systemie niekoniecznie musimy detalicznie odnosić się do jego struktury. Nie sposób natomiast uniknąć odniesień do jego funkcji - o czym już była mowa - oraz do problemu systemowych granic, który pragniemy poruszyć w tym właśnie miejscu.
Mając na uwadze granice pomiędzy systemem politycznym a jego otoczeniem powiemy, że chodzi o linie demarkacyjne pomiędzy wyraźnymi, autonomicznymi i autopoj etycznymi (zob. pkt 1) całościami. W tym sensie żadna polska jednostka samorządowa nie może być uznana za system a jedynie za jego składową. Postanowiliśmy przy tym pominąć, rozległe przecież, implikacje prawno-ustrojowe, które tylko wzmocniłyby sformułowane w ten sposób twierdzenie.
Pozostaje zatem wziąć w cudzysłów termin ‘system polityczno-społeczny’, a zarazem stwierdzić, że sformułowania tego używamy z pełną świadomością badawczą. Staramy się bowiem w ten sposób sprowokować potencjalnego Czytelnika do spojrzenia na Dolny Śląsk jako na region budujący, m.in. przez innowacyjność, swą ąuasi-systemową (sieciową)
7
Zob. Luhman N., (1994), Teoria państwa bezpieczeństwa socjalnego, PWN, Warszawa.