m | |||
rl KAPITAŁ LUDZKI |
W |
UNIA EUROPEJSKA EUROPEJSKI | |
IJ NARODOWA STRATt(JA SPÓlNOiCI |
4.Dynamika
Zasady dynamiki Newtona
I. Jeżeli siły działające na ciało równoważą się (czyli siła wypadkowa działająca na ciało wynosi 0), to ciało pozostaje w spoczynku lub porusza się ruchem jednostajnym prostoliniowym.
II. Jeżeli siły działające na ciało nie równoważą się, to ciało porusza się ruchem zmiennym z przyspieszeniem, którego wartość jest wprost proporcjonalna do siły wypadkowej Fw działającej na to ciało. Współczynnik proporcjonalności jest równy odwrotności masy ciała. Kierunek i zwrot przyspieszenia jest zgodny z kierunkiem i
F
zwrotem siły wypadkowej a = —:— .
III. Oddziaływania ciał są zawsze wzajemne. Siły wzajemnego oddziaływania dwóch ciał mają takie same wartości, taki sam kierunek, przeciwne zwroty i różne punkty przyłożenia (każda działa na inne ciało).
Ruch po okręgu: to ruch krzywoliniowy, w którym odległość ciała od środka okręgu jest stała. Ruch jednostajny po okręgu, to ruch w którym szybkość jest stała, a kierunek prędkości zmienia się (jest styczny do toru ruchu).
Okresem nazywamy czas, w którym ciało przebędzie drogę równą długości okręgu: T [s]. Częstotliwość, to liczba okrążeń, które wykonało ciało w ciągu 1 sekundy: v = — [Hz].
Ciało porusza się po okręgu ze stałą szybkością, jeżeli wypadkowa wszystkich sił działających na ciało jest w każdej chwili zwrócona do środka okręgu.
Siłę wypadkową w ruchu po okręgu ze stałą szybkością nazywamy siłą dośrodkową:
gdzie r - promień okręgu, v - szybkość, z którą porusza się ciało o masie m.
Tarcie
Siła tarcia powstaje na skutek zaczepiania się o siebie nierówności powierzchni.
Wyróżniamy tarcie statyczne i tarcie kinetyczne.
Siła tarcia statycznego działa na ciało spoczywające i jej wartość może wzrosnąć do pewnej wartości maksymalnej Tmax.
f = -02*-, gdzie N jest siłą nacisku, a fs - współczynnikiem tarcia statycznego. N
Siła tarcia kinetycznego Tk działa na ciało poruszające się i jej wartość jest stała. T
fk = —, gdzie N jest siłą nacisku, a fk - współczynnikiem tarcia kinetycznego.
Zasada zachowania pędu
Pęd, to iloczyn masy ciała i prędkości z jaką się porusza to ciało: p = mv. Pęd układu, to suma wektorowa pędów ciał tworzących ten układ.
10