70520113

Wiadomości Uniwersyteckie 47

25 LAT PONTYFIKATU

ny dla kultury, jeśli tylko nie zagubi swego pierwotnego charakteru jako instytucja, której zadaniem jest prowadzić badania naukowe i która zarazem pełni żywotną funkcję formacyjną - powiedziałbym wręcz: „wychowawczą” - służąc przede wszystkim młodym pokoleniom. Ta funkcja powinna znajdować się w centrum reform i przekształceń, których może potrzebować nawet ta odwieczna instytucja, aby dostosować się do nowych czasów.

Dzięki swoim humanistycznym treściom wiara chrześcijańska może wnieść swoisty wkład także w życie uniwersytetu i w realizację jego zadań wychowawczych, jeśli tylko świadectwo o niej ma solidną podstawę myślową i znajduje potwierdzenie w życiu, a prowadzone jest w ramach krytycznego i konstruktywnego dialogu ze zwolennikami innych światopoglądów. Ufam, że to zagadnienie stanie się też przedmiotem głębszej refleksji podczas światowych spotkań, w których wkrótce uczestniczyć będą rektorzy, dyrektorzy administracyjni uniwersytetów, duszpasterze akademiccy oraz sami studenci w ramach swojego „forum międzynarodowego".

Szanowni nauczyciele akademiccy! Na Ewangelii zbudowana jest wizja świata i człowieka, która nieustannie rodzi wartości kulturowe, humanistyczne i etyczne, pozwalając kształtować prawidłową wizję życia i historii. Bądźcie o tym głęboko przekonani i uczyńcie z tego kryterium swojej działalności.

Kościół, który w przeszłości odegrał pierwszoplanową rolę w samym procesie tworzenia uniwersytetów, nadal patrzy na nic z głęboką życzliwością, od was zaś oczekuje, że w decydujący sposób przyczynicie się do tego, iż ta instytucja, wchodząc w nowe tysiąclecie, w pełni odnajdzie swoją tożsamość jako miejsce, które ma kształtować wrażliwość na wiedzę, budzić umiłowanie prawdy i zainteresowanie przyszłością człowieka. Niech to jubileuszowe spotkanie pozostawi w każdym z was niezatarty ślad i da wam nowe siły do realizacji tego trudnego zadania.

Bardzo znamienne słowa Jana

Pawła II padły także podczas homi-

*

lii na Mszy Sw. Dla uczestników Jubileuszu Nauczycieli Akademickich:

Nasza epoka jest czasem wielkich przemian, które obejmują także świat akademicki. Humanistyczny aspekt kultury jest czasem spychany na drugi plan, a zarazem nasila się tendencja do ograniczania widnokręgu wiedzy jedynie do tego, co można zmierzyć, przy czym pomija się wszelkie kwestie dotyczące ostatecznego sensu rzeczywistości. Wypada zapytać, jakiego człowieka kształtuje dzisiaj uniwersytet? (...)

Drodzy wykładowcy i studenci, oto jest wasze powołanie: macie czynić z uniwersytetu środowisko, w którym kultywuje się wiedzę, miejsce, w którym człowiek znajduję wizję przyszłości, mądrość, bodziec do kompetentnej służby społeczeństwu.

Nie tylko zadań i roli uniwersytetu ale także problemów polskich (jakże ciągle aktualnych) dotyczyło pamiętne spotkanie z polskim światem nauki na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim 9 czerwca 1987:

Pamięć tego, czym jest uniwersytet - Alma Mater - noszę w sobie wciąż żywą. Nie tylko pamięć, ale poczucie długu, który należy spłacać całym życiem.

Stąd też rodzi się potrzeba, ażeby to moje dzisiejsze przemówienie rozpocząć nawiązując do uniwersytetu jako do szczególnego środowiska, do wspólnoty, w której spotykają się uczeni i uczniowie, profesorowie i studenci, przedstawiciele różnych pokoleń, zespoleni wspólnym celem i wspólnym zadaniem. Jest to zadanie pierwszorzędnej wagi w życiu człowieka. a także w życiu społeczeństwa - narodu i państwa.

Kiedy przemawiam do was, czcigodni państwo, mam przed oczyma duszy wszystkie te środowiska, te wspólnoty, w których służba poznaniu - czyli służba Prawdzie -staje się podstawą kształtowania człowieka. Wiemy, że był Ktoś, kto powiedział: „poznacie prawdę, a prawda uczyni was wolnymi”. W okresie Kongresu Eucharystycznego w Polsce, którego jestem gościem i uczestnikiem, te słowa Chrystusa odżywają ze szczególną mocą właśnie tu, w auli uniwersyteckiej, w kontekście spotkania z polskim światem nauki. Odżywają, a zarazem znajdują swe naturalne dopełnienie w słowach świętego Pawła: „Prawdę czyńcie w miłości”. Służąc prawdzie z miłości do prawdy i do tych, którym ją przekazujemy, budujemy wspólnotę ludzi wolnych w prawdzie, tworzymy wspólnotę ludzi zjednoczonych miłością do prawdy i miłością wzajemną w prawdzie, wspólnotę ludzi, dla których miłość prawdy stanowi zasadę jednoczącej ich więzi.

Mam czasem sposobność zbliżyć się do tych problemów, które są istotne dla waszego środowiska. W szeregu wywiadów z ludźmi nauki, jakie było mi dane czytać w ostatnich czasach, znajdowałem wyrazy głębokiego poczucia odpowiedzialności za prawdę poznawaną i przekazywaną, stawianie rzetelnych wymagań sobie i studentom, a to wszystko przeniknięte „pogło-sem” jakiejś głębokiej troski! Mamy wielu bardzo zdolnych młodych ludzi, nie brak talentów w pokoleniu współczesnych studentów, młodych pracowników nauki, którzy zaludniają nasze uczelnie akademickie!

Czy mają wszystkie warunki potrzebne do tego, aby ich studia przyniosły pełny owoc? Tu, na ziemi ojczystej?

Pytanie to dotyczy teraźniejszości, wyposażenia uniwersyteckich warsztatów pracy, kontaktów z ośrodkami przodującymi w nauce światowej. Pytanie to dotyczy także przyszłości. Jakie są perspektywy tego pokolenia? Perspektywy pracy - ten problem istnieje również w wielu krajach europejskiego Zachodu. Perspektywy życia, przede wszystkim mieszkania! Dachu nad głową dla młodych małżeństw i rodzin.

T>zeba, ażeby te pytania były stawiane. One są tylko i wyłącznie wyrazem troski o człowieka. Uniwersytet zawsze był miejscem tej solidarnej troski. Kiedyś nadawano temu nazwę „Bratniej Pomocy".

W duchu tej właśnie solidarnej troski pozwalam sobie powtórzyć to pytanie wobec was, drodzy państwo. Uniwersytet z natury swojej służy przyszłości człowieka i narodu. Jego zadaniem jest stale wywoływać sprawę tej przyszłości w świadomości społecznej. Wywoływać w sposób niestrudzony, nieustępliwy. Mamy tylu młodych, obiecujących ludzi. Nie możemy dopuścić do tego, aby nie widzieli oni dla siebie przyszłości we własnej Ojczyźnie.

Więc - jako również syn tej Ojczyzny - odważam się wyrazić pogląd, że trzeba przemyśleć wiele spraw życia społecznego, struktur, organizacji pracy, aż do samych założeń współczesnego organizmu państwowego, pod kątem przyszłości młodego pokolenia na ziemi polskiej.

Wybór tekstów i zdjęcia Józef Duda

Źródła tekstów: „L’Osservatore Romano” 2000, nr 2, nr 11-12; „UOsseryatore Romano” 1987 (8-14 VI); Jan Paweł II w Portugalii, Hiszpanii i Lourdes, Warszawa 1986.

Na okładce:

1.    Grupa pracowników UMCS na spotkaniu z Janem Pawłem II w Sali Klementyńskiej pałacu papieskiego (maj 1993).

2.    Pracownicy UMCS i KUL na spotkaniu z Janem Pawłem II podczas audiencji generalnej na placu Świętego Piotra (sierpień 1985).

numer 8, 2003