70520419

Złamania

Złamanie —jest to przerwanie ciągłości tkanki kostnej. Złamania dzielimy na:

♦    proste,

♦    wieloodłamowe (kość złamana w wielu miejscach i na wiele części),

♦    otwarte,

♦    zamknięte.

Objawy:

♦    ból w obrębie podejrzewanego złamania, nasilający się podczas dotyku,

♦    zmiana zabarwienia skóry,

♦    zmiana kształtu (deformacja w obrębie złamanej kości),

♦    w przypadku złamania otwartego — krwawienie i widoczne w ranie odłamy kostne.

Pierwsza pomoc:

♦    złamaną kość należy unieruchomić postępując zgodnie z zasadą, że muszą być unieruchomione względem siebie stawy przylegające do uszkodzonej kości.

♦    nie w olno poruszać kończyną ani usilow ać jej nastaw iać,

♦    jeśli jest to złamanie otwarte, zatamow ać ewentualny krwotok i założyć na ranę jałowy opatrunek (bezpośrednio na ranę nałożyć ostrożnie jałowy gazik, tak aby nie wcisnąć złamanej kości ani jej odłamków),

♦    nie ruszać ratowanego bez wyraźnej potrzeby,

♦    nie przemieszczać ratowanego bez wcześniejszego unieruchomienia złamanej części ciała,

♦    nie zostawiać ratowanego samego,

♦    wezwać pomoc.

Złamanie żuchwy

Złamaniu towarzyszy silny ból oraz obrzęk, powodujący niemożność połykania śliny, trudności mowy, utrudnienie oddychania, a nawet całkowite zablokowanie górnych dróg oddechowych.

Pierwsza pomoc:

♦    poszkodowanego ułożyć w pozycji siedzącej, aby pozwolić na swobodne wypływanie śliny i krwi.

Złamanie kości miednicy

Złamaniu kości miednicy towarzyszą silne bóle w jej obrębie oraz przy ruchach kończyn. Ponieważ często wiąże się ono z uszkodzeniem narządów wewnątrz jamy brzusznej i miednicy, występuje niekiedy wypłynięcie niew ielkiej ilości moczu z krwią.

Pierwsza pomoc:

♦    unieruchomić kończy ny i miednicę poszkodowanego.

♦    zapewnić komfort termiczny i psychiczny,

♦    lekkie zgięcie nóg w kolanach zmniejsza bolesność — pod kolana można podłożyć np. koc.

19.3.6. Uraz kręgosłupa

Uraz kręgosłupa podejrzewamy zawsze w wypadkach samochodowych, przy' upadku z dużej wysokości oraz skoku do wody. Przemieszczenie odłamków kostnych może doprowadzić do uszkodzenia rdzenia kręgowego i spowodować poważne następstwa w postaci porażenia kończyn, a nawet śmierci.

Objawy:

♦    ból głowy, szyi, pleców',

♦    zaburzenia oddychania,

♦    niedowład,

♦    porażenie siły mięśniowej,

♦    bezwiedne oddawanie moczu i (lub) stolca,

♦    zaburzenia czucia,

♦    utrata przytomności.

Pierwsza pomoc:

♦    wezwać pomoc,

♦    stale obserwować ratowanego,

♦    jeśli ratowanego trzeba umieścić w innym miejscu, poszukać osób, które mogą w tym pomóc,

♦    sprawdzić, czy ratowany ma wyczuwalne tętno i czy' oddycha. Jeśli nie — rozpocząć resuscytację,

♦    zapewnić właściwy komfort psychiczny i termiczny.