70520422

19.4.4.    Cukrzyca

Cukrzyca jest przewlekłym schorzeniem spowodowanym niepoprawnym wydzielaniem i/lub działaniem insuliny. Choroba ta charakteryzuje się stale podwyższonym stężeniem glukoz}’ we krwi. Celem prawidłowego działania insuliny jest wykorzystywanie tłuszczy i cukrów’jako energetycznego materiału dla komórek oraz tworzeniu białek z substancji znajdujący ch się w pożywieniu. W cukrzycy niebezpieczne dla zdrowia jest obniżenie się poziomu glukozy we krwi poniżej dopuszczalnego progu, za jaki uznaje się poziom 2,8 mmol/1 (50 ml/dl). Taki stan nazywamy ciężką hipogli-kcmią lub w języku potocznym — silnym niedocukrzeniem.

Objawy:

♦    drżenie mięśni,

♦    uczucie głodu.

♦    ziewanie i senność,

♦    ociężałość myślenia,

♦    zawroty głowy, nerwowość,

♦    obfite poty,

♦    osłabienie,

♦    zaburzenia pamięci i nielogiczne zachowanie się,

♦    agresywność bez powodu.

♦    zaburzenia widzenia,

♦    drgawki,

♦    hipotermia,

♦    utrata przytomności.

Objawy te narastają — od łagodnych do ciężkich.

Pierwsza pomoc:

♦    przy tomnemu poszkodowanemu podać cukier (mocno osłodzoną herbatę, cukierki),

♦    nieprzy tomnego ułożyć w pozycji bocznej ustalonej,

♦    szybko wezwać pomoc.

19.4.5.    Omdlenie

Omdlenie stanowi bodaj najczęstszą, a zarazem najmniej groźną fonnę przemijających i nawracających zaburzeń świadomości. Istota omdlenia polega na chwilowym niedokrwieniu mózgu, wskutek czynnościowych zaburzeń regulacji krążenia ogólnego, w wyniku emocji oraz innych obciążających czynników, jak długotrwale stanie, upal, ból.

Omdlenie może wystąpić u zupełnie zdrowego człowieka.

Objawy:

♦    utrata przytomności.

Pierwsza pomoc:

♦    umożliw ić dostęp świeżego powietrza,

♦    położy ć na plecach i unieść nogi na wysokość 30—40 cm.

19.4.6.    Udar słoneczny

Udar słoneczny jest zaburzeniem regulacji cieplnej organizmu, spowodowanym działaniem wysokiej temperatury, przez co traci on zdolność naturalnego ochładzania się przez pocenie. Zazwyczaj jest on spowodowany bezpośrednim wpływem promieni słonecznych na odsłoniętą głowę. Powoduje gwałtowną zwyżkę temperatury w obrębie głowy. Objawy:

♦    bardzo wy soka temperatura ciała, przekraczająca 39°C,

♦    sucha, gorąca, zaczerwieniona skóra,

♦    brak pocenia,

♦    przy'spieszony i napięty puls,

♦    możliwe zaburzenia świadomości, zawroty głowy, wymioty,

♦    utrata przytomności.

Pierwsza pomoc:

♦    umieścić poszkodowanego w zacienionym i odosobnionym miejscu,

♦    zapewnić dostęp powietrza,

♦    stosować zimne okłady na głow ę.

♦    podawać zimne napoje, w żadnym w ypadku nie podawać alkoholu, kawy, herbaty,