Odmrożenia
Są to uszkodzenia skór)' i tkanek pod nią leżących, wywołane działaniem niskiej temperatur). Odmrożeniu ulegają okolice tkanek o zwolnionym i utrudnionym krążeniu: palce nóg, rąk, nos, policzki, małżowiny uszne.
Pierwsza pomoc:
♦ poszkodowanego przenieść do ciepłego pomieszczenia,
♦ rozluźnić ubranie uciskające obrzęknięte miejsca,
♦ ściągnąć przemoczoną i zmrożoną odzież,
♦ nie wolno nacierać odmrożonych miejsc śniegiem ani alkoholem,
♦ można poszkodowanemu podać do picia mocno osłodzone, gorące napoje,
♦ nie należy podawać poszkodowanemu alkoholu ani pozwolić palić,
♦ jeżeli na skórze występują pęcherze czy grożące martwicą sine przebarwienia, założyć na nie jałowy opatrunek i niezwłocznie skontaktować się z lekarzem,
♦ odmrożoną część ciała włożyć do zimnej wody, a następnie powoli i stopniowo podwyższać temperaturę wody do temperatury pokojowej (cały proces powinien trwać 20—30 minut).
Skręcenie
Skręcenie jest to zamknięte uszkodzenie stawu spowodowane zbytnim jego naciągnięciem, polegające na krótkotrwałym przemieszczeniu powierzchni stawowych kości. Do skręcenia dochodzi najczęściej na skutek gwałtownych, nieprawidłowych ruchów w staw ach.
Najczęściej skręcenie ma miejsce w obrębie stawów:
♦ barkowo-obojczykowego,
♦ palców,
♦ odcinka szyjnego kręgosłupa.
♦ kolanowego,
♦ skokowego.
Objawy skręcenia:
♦ ból,
♦ obrzęk oraz zmiana zabarw ienia skóry (zasinienie),
♦ zniekształcenie stawu na skutek narastającego obrzęku,
♦ utrata ruchomości stawu.
Zwichnięcie
Zw ichnięcic jest to uszkodzenie stawu, w którym powierzchnie stawowe trwale utraciły ze sobą styczność. Rozdzielone element)' kostne w stawie nie mogą powrócić samoistnie do prawidłowej sytuacji anatomicznej. Pomiędzy przemieszczone powierzchnie stawowe mogą dostać się tkanki miękkie, co zdecydowanie utrudnia nastawienie zwichniętego stawu. Zwichnięciu może towarzyszyć uszkodzenie sąsiadujących naczyń i nerwów, podobnie jak w złamaniu.
Zwichnięcia (urazowe) najczęściej dotyczą następujących stawów:
♦ ramiennego,
♦ łokciowego,
♦ palców,
♦ skokowego.
Objawy zwichnięcia:
♦ ból,
♦ zniekształcenie stawu,
♦ przymusowe ułożenie,
♦ zasinienie kończyny, ochłodzenie, brak wyczuwalnego tętna — obwodowo w stosunku do zwichnięcia — jeśli ma miejsce ucisk na naczynia,
♦ brak czucia, porażenie kończyny — obwodowo w stosunku do zwichnięcia —jeśli ma miejsce uszkodzenie nerwów. W każdym z przedstawionych powyżej przypadków, jak też w przypadku złamania, postępowanie praktyczne jest podobne, dlatego w razie wątpliwości na miejscu zdarzenia nie ma potrzeby ustalenia właściwego rozpoznania — czy jest to złamanie, skręcenie, czy zwichnięcie.
Pierwsza pomoc:
♦ uszkodzony staw należy unieruchomić postępując zgodnie z zasadą, że muszą być unieruchomione względem siebie kości przylegające do uszkodzonego stawu.
Nie wolno poruszać stawu lub usiłować go nastawić!!!