70520613

Według encyklopedii PWN model jest pojęciem oznaczającym teoretyczny i fizyczny obiekt, którego analiza lub obserwacja umożliwia poznawanie cech innego badanego obiektu, procesu lub zjawiska [Encyklopedia Powszechna PWN, 1999]. Model stanowi pewną uproszczoną hipotetyczną konstrukcję, która odwzorowuje rzeczywistość w sposób uproszczony i dotyczy najistotniejszych jej cech, zjawisk, stanów czy procesów. Może on stanowić pewien wzorzec zachowań, postępowania, działania praktycznego, ukazuje on zależności pomiędzy działaniami a efektami [Ko-gut-Jaworska, 2008]. Model teoretyczny jest konstrukcją hipotetyczną odwzorowującą dany rodzaj rzeczywistości w sposób uproszczony. Jest formalnym przedstawieniem teorii, formalnym opisem empirycznej obserwacji lub kombinacją obu tych aspektów [Fishman, 1981]. Model rozumiany jest jako uproszczony obiekt, którego stopień podobieństwa do modelowanego obiektu powoduje, że jego badanie dostarcza informacji istotnych i przydatnych ze względu na cel badań. Model stanowi reprezentacje badanego obiektu w postaci odmiennej od tej, w jakiej występuje on w rzeczywistości [Fishman, 1981; Gregor i inni, 1998]. Model ma zdolność zastępowania badanego obiektu w procesie jego badań. Oznacza to, że informacje o modelu uzyskane doświadczalnie mogą być przeniesione na obiekt rzeczywisty, który jest przedmiotem badań [Gajda, 2001; Zdanowicz, 2007]. Do podstawowych wyróżnianych rodzajów modeli zaliczamy: modele fizyczne, modele matematyczne, modele schematyczne [Durlik, 2000; Krupa, 2008]. Gordon [1974] uważa, że model to zbiór informacji o systemie, zebranych w celu jego zbadania. Zważywszy, że zbierane informacje określane są przez cel badań, można stwierdzić, że nie istnieje jedyny, właściwy model systemu. Model przede wszystkim umożliwia badaczowi sprawdzenie swoich teoretycznych przekonań o systemie, ułatwia zrozumienie systemu, kolejno dokonanie empirycznych obserwacji, a następnie wyciągnięcie wniosków. Posługiwanie się modelami wpływa na szybkość wykonywanych analiz, ułatwia manipulowanie charakterystykami wejściowymi, umożliwia prowadzeni kontroli o wiele większej liczby źródeł zmienności niż w przypadku bezpośredniego badani systemu. Prowadzenie badań systemu na modelach wpływa na minimalizację poziomu kosztów w porównaniu z badaniami prowadzonymi na systemie rzeczywistym oraz skłania do prowadzenia badań szczegółowych w przyszłości [por. Fishman, 1981].

W przypadku analizy zjawisk ekonomicznych, a zwłaszcza cen na rynku nieruchomości obserwuje się tendencję, aby pojęcie modelu interpretować wąsko, ekonometrycznie. W tym wypadku za model zjawiska ekonomicznego uważany jest model sformalizowany przy pomocy języka statystyki matematycznej i ekonometrii. Ogólne ujecie modelowania opisowego przedstawiono na rysunku 2.5.

17