7186602921

Aleksandra Sabik

mani przez policję bez dokumentów uprawniających do pobytu we Francji i dopiero po umieszczeniu w ośrodku rozpoczynają procedurę azylową.

Niedługo po przystąpieniu do Konwencji Genewskiej, bo już w 1952 roku Francja powołała do życia instytucje, których zadaniem było rozpatrywanie indywidualnych próśb o przyznanie statusu uchodźcy. Francuskie Biuro Ochrony Uchodźców i Bezpaństwowców (l’Office franęaise de Protection des Refugies et Apatrides - OFPRA) przeprowadza procedurę aplikacyjną, natomiast Odwoławcza Komisja Uchodźców (Commission de Recours de Refugies) rozstrzygać ma odwołania od decyzji pierwszej instancji²².

Najważniejszą instytucją decyzyjną w postępowaniu azylowym jest OFPRA, ponadto ma ona za zadanie czuwać, czy wszelkie normy międzynarodowe, w tym zapisy Konwencji Genewskiej, są należycie respektowane, a uchodźcy otrzymują właściwą pomoc i ochronę. OFPRA zarządzana jest przez radę administracyjną, która ustala ogólne wytyczne odnośnie funkcjonowania biura. Do jej działań należy też ustalanie listy tzw. „państw bezpiecznych”. W większości przypadków osoby pochodzące z kraju umieszczonego na tej liście nie mają szans na uzyskanie statusu uchodźcy. Po zakończeniu procedury przez OFPRA i w przypadku negatywnego rozstrzygnięcia aplikant ma prawo się odwołać od tej decyzji przed Komisją Odwoławczą (CRR).

Procedura azylowa wydaje się prosta, jednakże rozpatrzenie wniosku - wielokrotnie przy znikomej ilości dowodów przedstawionych przez aplikanta - jest procesem długotrwałym i skomplikowanym. Wysoka liczba starających się o azyl i uciążliwa biurokracja (głównie przedłużający się czas oczekiwania na spotkanie w prefekturze oraz czas rozpatrzenia wniosku) powodują, że system jest niewydolny, a tysiące ludzi miesiącami lub nawet latami żyją w niepewności o swoją przyszłość. Państwo gwarantuje wprawdzie minimalną pomoc socjalną, ale nie wystarcza ona na zapewnienie utrzymania rodzinie (jeśli aplikant takową posiada). Oczekując na rozpatrzenie prośby o azyl, aplikanci często podejmują pracę nielegalną, ponieważ oficjalnie nie mają do tego prawa. Starający się o azyl mają wolność poruszania się. Mogą otrzymać zakwaterowanie w jednym z ośrodków przeznaczonych specjalnie dla nich (Centre dacceuil pour demandeur d’asile, CADA), lecz wolnych miejsc zawsze brakuje. W wypadku braku miejsc w ramach CADA aplikantowi przysługuje pomoc socjalna na zakwaterowanie na okres do 12 miesięcy²³. Pod pewnymi warunkami może otrzymać także inne świadczenia socjalne i korzystać z publicznej opieki zdrowotnej.

W ramach podsumowania warto przytoczyć dane liczbowe, które zobrazują przedstawione powyżej regulacje oraz procedury. Każdego roku ukazuje się

²²    Por. A. Le Pors, op. cit., s. 25-26.

²³    A. Le Pors, op. cit., s. 24.

166