Przedmiot wprowadza w zagadnienia biologicznych i lingwistycznych uwarunkowań procesu nadawania i odbioru mowy. Słuchacze poznają elementy fonetyki języka polskiego oraz podstawowe zasady emisji głosu niezbędne do prawidłowego wyrażania się / bycia zrozumianym w sytuacjach kryzysowych.
Program:
Przedmiot fonetyki. Głoska a litera. Budowa i funkcjonowanie narządów mowy. Powstawanie dźwięku i jego cechy.
Podstawy klasyfikacji dźwięków mowy.
Upodobnienia - mechanizm, ogólna klasyfikacja. Uproszczenia grup spółgłoskowych.
Cechy regionalne wymowy. Zjawiska prozodyczne we współczesnej polszczyźnie.
Fizyczne aspekty komunikacji werbalnej i emisji głosu: budowa, działanie i ochrona narządów mowy, oddech i ćwiczenia oddechu; ćwiczenia relaksacyjne.
Środki wyrazu dotyczące treści i formy wypowiedzi w sytuacjach kryzysowych Kontury intonacyjne i ich wpływ na znaczenie wypowiedzi w sytuacji kryzysowych.
Akcent emocjonalny - operowanie tempem, natężeniem głosu, pauzą itp. w celu przekazania emocji zawartych w przekazie w sytuacjach kryzysowych.
Literatura podstawowa:
Dłuska M., Fonetyka polska. Artykulacja głosek polskich, wyd. 2, Warszawa-Kraków 1981. Dukiewicz L., Sawicka I., Gramatyka współczesnego języka polskiego. Fonetyka i fonologia, Kraków 1995.
Kotlarczyk M., Podstawy sztuki żywego słowa. Instrument - dykcja ekspresja, Warszawa 1965 - i wyd. nast.
Madelska L., Witaszek-Samborska M., Zapis fonetyczny. Zbiór ćwiczeń, wyd. 5, Poznań 2000.
Ostaszewska D., Tambor J., Fonetyka i fonologia języka polskiego. Warszawa 2000. Wieczorkiewicz B., Sztuka mówienia, Warszawa 1980.
Wiśniewski M., Zadania z fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Toruń 1999.
Forma zajęć:
ćwiczenia
12